آتشكده خورموج يا آتشكده كوه مند از آثار باستاني و مهم دشتي است كه در دامنه كوه مند و به فاصله ۳۰ كيلومتري خورموج، غرب روستاي زاير عباسي قرار دارد. در ارتفاع سنگي مشرف به رودخانه خشكي كه بستر رودخانه قديمي است آثار حجاري و كوه تراشي در دل صخره وجود دارد از بستر رودخانه راهي به ارتفاع ۶۰ متر كه اولين مدخل آتشكده‌است، كشيده شده‌است. يك شاه نشين با يك سكوي مياني و يك سكوي افقي كه در سمت راست شاه نشين قرار گرفته و يك اطاق قوسي با انحناي منظم كه با سنگ و گچ و گل ساخته شده جالب توجه‌است. نماي خارجي فعلي آتشكده عبارت از يك مدخل با سقف قوسي و دو مدخل مستدير القاعده و ده حفره به شكل مدخل‌هاي طرفين سكوي شاه نشين مدخل اصلي و با اندازه‌هاي متفاوت كه به احتمال به منزله پنجره و نورگيرهاي رواقهاي اصلي آتشكده بوده‌اند.

آتشكده از سه طبقه مياني يا اصلي، تحتاني و فوقاني تشكيل شده‌است كه با هم ارتباط داشته و در عين ارتباط، نوع ساختمان هر يك با ديگري متفاوت بوده كه گويا از هر يك از طبقات براي منظور خاصي استفاده مي‌شده‌است. در بستر رودخانه خشك فعلي آثار ساختمان‌ها و آبگردان‌ها و بندهايي در اراضي پاي كوه و در اطراف مسيل وجود دارد كه از وجود ميدان بزرگي در جلوي كلات حكايت مي‌كند كه سطح آن با خاك و سنگ بالا آورده بوده‌اند. با توجه به وجود آثار آب انبار و بقاياي درختاني از فاصله دويست متري پاي كوه احتمال مي‌رود در جلوي آتشكده ميداني وجود داشته و براي جلوگيري از نفوذ سيلاب‌هاي شديد در اطراف تپه، بندهاي زيادي از سنگ و گچ ساخته بوده‌اند.

بيش از نيم قرن پيش در جانب شمالي آتشكده و پشت كوه نيز آثار حفره‌ها و شاه نشين و درختاني وجود داشته‌است و از آنجا راهي به آتشكده منتهي مي‌شده‌است كه به مرور زمان بر اثر ريزش كوه آن آثار ازبين رفته‌اند. گويا نقشه اصلي مقاير كلات متأثر از مقابر فنيقي است و با توجه به طرز قرار گرفتن دخمه‌ها بر روي يكديگر و كم شدن تدريجي ابعاد آن‌ها در طبقات بالاتر، همان نقشه زيگورات‌ها و ميل‌هاي خاص مضرس است كه اصلي ايلامي و بابلي دارد اما نقشه صليبي دهليزها نقشه هندي و ايراني است. مقابر كلات داراي صفحه‌اي مستقل و در عين حال متأثر از تمدن‌هاي مختلف ايراني و هندي و آشوري، فنيقي و ايلامي است.