فريدون كنار را بيشتر بشناسيم
شهرستان فِرِيدونكِنار يكي از شهرستانهاي ساحلي استان مازندران است كه بين بابلسر و محمودآباد قرار گرفته و از طرف جنوب، به شهرستان آمل متصل است.
اين شهر از گذشته دور از بندرهاي مهم كشور بوده است اما در زمان پهلوي دوم كليه تاسيسات بندري و گمركي آن متروك و به مرور زمان نابود شد. ولي در سالهاي اخير دوباره در آن بندر و گمرگ ايجاد شده است . اين شهرستان يكي از شهرهاي مهم استان مازندران است كه نخستين بندر خصوصي كشور در آن ايجاد شد و ۲۲ بهمن ۱۳۸۶، گشايش يافت. اين شهرستان، تنها پناهگاه و ميزبان درناي سفيد سيبري، از گونههاي نادر پرنده در ايران ميباشد. براي نخستين بار در خاورميانه مركز پرندهشناسي در تالاب بين المللي فريدونكنار احداث شد.
از خانوادههاي اصيل و بزرگ فريدونكناري ميتوان به ترتيب خانوادههاي شيرزاد،بهرامي فريدوني (استاد طاهر خان بهرامي )،عباس زاده ،تيموري ، ...نام برد.
از آثار باستاني فريدونكنار ميتوان به مسجد جامع بهرامي اشاره كرد اين مسجد سالها قبل از طرف خاندان بهرامي اهدا شده است . مزار استاد طاهر خان بهرامي در اين مسجد واقع شده است .
۲۵ روستاي شهرستان فريدونكنار عبارتند از: ازباران، شير محله، مهلبان، بزرگ بيشه محله، نوايي محله، بنه كنار، كوچك بيشه محله، بي نمد، زاهد كلا، منقارپي، جزين، كلاگر سرا، فرزاد شهر، اسبوكلا، حسين آباد، اوكسر كريم كلا، طوله سرا، سوته، فرم، حيدركلا، درياكنار، خزرشهر، اسلام آباد، ملاكلا، درياسر. كارگر محله، بخش مركزي اين شهرستان است.
شهرك درياكنار و شهرك خزرشهر شمالي و خزرشهر جنوبي و شهرك فرزادشهر از شهركهاي بزرگ، قديمي، زيبا و همچنين، توريستي شهرستان فريدونكنار محسوب ميشوند.فريدونكنار، در زمستان سال ۱۳۸۶ از سوي استاندار مازندران، رسماً از بخش فريدونكنار به شهرستان فريدونكنار ارتقا يافت.
نام قديم اين شهرستان فريكنار بودهاست.
(قدمت اين شهرستان طبق آثار تاريخي تاكنون كشف شده حد اقل 3800 سال ميباشد (قصر فريدون شاه جم نواده جمشيد پيشدادي)شاخصترين مدرك اين مدعا است كه هم اكنون آثار آن در ميان شاليزازهاي جنوب شرق اين شهرستان بوده و به( قلا كتي) شهره است . امامزاده محمد در داخل تكيه معصومزاده(كه خود نيز بسيار كهن است )و گورستان بسيار كهن آن از ديگر مكان هاي تاريخي آن است. كيوان عزيزي )
آمل يكي از شهرهاي استان مازندران در ايران است. شهر آمل با ۱۹۹٬۶۹۸ نفر جمعيت (بر اساس سرشماري سال ۱۳۸۵) در جلگه مازندران و در دوسوي رود هراز با ارتفاع ۷۶ متر از سطح دريا در ۵۲ درجه و ۲۱ دقيقه طول شرقي و ۲۶ درجه و ۲۵ دقيقه عرض شمالي و در فاصله ۷۰ كيلومتري غرب ساري، مركز استان، ۱۸ كيلومتري جنوب درياي مازندران و ۶ كيلومتري شمال دامنه كوه البرز و ۱۸۰ كيلومتري شمال شرقي تهران قرار دارد.
تاريخچه
در حدود قرن نهم پيش از ميلاد در دو طرف سفيدرود در حدود رستم آباد امارت نشينهاي متعددي به وجود آمده بود كه مردم آن در ساختن كوزههاي سفالين گلي و پيكركهاي گاو و جامهاي زرين و زينت آلات و غيره سليقة بخصوصي نشان دادهاند و آثارشان نشان ميدهد كه تمدن و هنر آنها بسيار پيشرفته بودهاست. اين امارت نشينها در حدود قرن هفتم تا پنجم پيش از ميلاد به وسيلهٔ اقوام مقتدر تازه وارد منهدم گرديدند. ناحيهٔ ساحلي جنوب درياي مازندران در همين زمان و حتي مدتها پيش از آن معبر آساني براي عبور اقوام شمالي به سوي درههاي حاصلخيز و مراتع كوهستانهاي مغرب ايران بود. از آن راه اقوام مزبور ميتوانستند به آساني به شهرهاي پرثروت بينالنهرين دست يابند. به علاوه سواحل باختري درياي مزبور به راه طبيعي قفقاز برمي خورد و اين ناحيه در ميان درياي مازندران مانند «هيتها» و «ميتانيها» و «كاسيها» و شايد مادها و... بعد از آنها «سكاييها» و «كيمريها» از آن براي ورود به شبه جزيرة آناتولي و فلات ايران و جلگة بين النهرين استفاده ميكردند.
اگر نزديكي زبان و عادات و رسوم مردم سواحل جنوبي درياي مازندران يعني «گيلها» و «ديلمها» و «تپوريها» و «آماردها» را با تالشها در نظر بگيريم اين طور به نظر ميرسد كه تمام اين اقوام از راه گردنههاي قفقاز و سواحل تالش به طرف گيلان آمده باشند و چون سواحل دريايي براي زندگي مناسب نبود به ارتفاعات واقع در كنار جنگلها رفته و به گلهداري در مراتع سبز جلگههاي مرتفع البرز مشغول شدند. امروز در تمام اين نواحي گورهاي متعددي از آنان وجود دارد. تعداد گورهايي كه در جلگههاي مرتفع واقع در كنار جنگلهاي گيلان و مازندران قرار دارد به قدري زياد است كه ميتوان احتمال داد كه اجتماعاتي در آن نواحي مسكن داشتهاند و آثار خانههايشان از ميان رفته باشد.[نيازمند منبع]
در عصر صفوي آمل رونق فراوان گرفت و حكام صفويه به مازندران دلبستگي خاص داشتند. شاه عباس كه به آمل علاقه زياد داشت به دستور او جاده كنار رودخانه هراز آباد شد و در طول راه براي توقف چهارپايان و افراد كاروانسرا ايجاد كردند جاده شوسهاي كه آمل را به ساري و گرگان وصل ميكرد، درزمان او احداث شد.[نيازمند منبع]
معماري و گردشگري
۱- بازار: راسته اصلي بازار قديم آمل به همراه راستههاي فرعي منشعب از آن (راسته عطاران، راسته پالان دوزان، راسته نمدمالان و نوراسته)نقش مهمي در تشكيل و تعريف محدوده بافت ايفا ميكنند. راسته اصلي دقيقاً و بلافاصله بعد از پل دوازده چشمه (جنوب شرقي بافت) آغاز و به صورت قطري و طولي در بافت حركت كرده و تا نزديكيهاي مركز اصلي كاشي محله (مسجد جامع علي كوچك) ادامه مييابد. بازار به بافت ويژگي طولي و خطي بودن آن (گذر و محور اصلي بافت) تلفيق بعضي از مراكز محله با آن (مشائي محله و شاهاندشتي محله)، برخورداري از كاربري اجتماعي – اقتصادي و همجواري با ديگر عناصر شهري عمده بافت (مسجد جامع، مسجد آقا عباس، گرمابه و …) قسمت اعظمي از بافت مسكوني اطراف را تحت نفوذ مستقيم خود دارد. در واقع برش و عبور قطري بازار از بافت سبب ميشود كه تا عمق واحدي از دو طرف (بافت مسكوني پيرامون بازار) خود را تحت پوشش قرار دهد.
۲- مراكز و گذرهاي اصلي محلات، به غير از سه مركز اصلي ميدانچه مشائي محله (محله چهار سوق)، بازارچه شاهاندشت محله (تكيه هاشمي) و كاشي محله (مسجد جامع علي كوچك) بقيه مراكز اصلي با فاصله از راسته اصلي بازار و تقريباً در در مركز ثقل هندسي محلات مستقر هستند. چون راسته اصلي بازار به صورت قطري بافت را قطع نمودهاست از اين نظر اين مراكز اصلي با گذرهاي اصلي بين خود، عملاً يك حلقه ثانويه پنهاني (تار نامرئي) را به دور بازار به وجود ميآورند. علاوه بر اين هر يك از اين مراكز اصلي، خود داراي يك شعاع نفوذي هستند. لذا مجموعه اين شعاعهاي نفوذ مراكز اصلي با حلقه دروني بر گرد بازار، محدوده و منطقهاي را تعريف خواهد كرد كه ميتواند به عنوان يك محدوده بافت كهن و تاريخي به آن استناد كرد. چون بافت كهن آمل از دخالتهاي كالبدي و عبور خيابانهاي چليپائي رضاخاني مصون ماندهاست. لذا پيوستگي قضايي عناصر شهري و مراكز محلات از طريق گذرها و معابر اصلي بافت موجب تشكل و انسجام بافت ميگردد.
محلات تاريخي آمل
۱- نياكي محله (حسينيه ارشاد) ۲-اسپه كلا(تكيه اسك) ۳-قادي محله (تكيه شهدا) ۴- كاردگر محله (مسجد اميريها) ۵- مشائي محله (چهار سوق) ۶- شاهاندشت محله (تكيه هاشمي) ۷- چاكسر محله (امامزاده قاسم) ۸- كاشي محله (مسجد جامع علي كوچك) ۹- پائين بازار محله (تكيه آمليها) ۱۰- گلباغ محله (مسجد جامع) ۱۱- گرجي محله (امامزاده تقي)
هر يك از محلههاي مسكوني فوق داراي محدوده و مرز معين وتعريف شده هستند. اين محدودهها توسط حصار يا موانع كالبدي مشخص نميشد، بلكه گذرها و كويها يا محدوده پلاكها محدوده هر محله را تشكيل ميدهد.
جاذبههاي گردشگري
پل معلق آمل
پل تاريخي ۱۲ چشمه (پله) آملاز آثار تاريخي شهرستان آمل با آن همه سابقه شهرنشيني يا به دليل رطوبت بالاي منطقه و يا به دليل حوادث طبيعي مثل زلزله و حوادث غير طبيعي مثل هجوم تيمور گوركاني، چيز چندان درخور توجهي باقي نماندهاست. برخي از اين آثار باقيمانده به همراه برخي جاذبههاي جهانگردي از اين قرارند:
مشهد ميربزرگ (مقبره مير قوامالدين مرعشي، سر سلسله مرعشيان مازندران كه از بناهاي دوره صفويهاست.)
مقبره ميرحيدرالدين
مقبره امامزاده ابراهيم
مقبره امامزاده قاسم
مقبره امامزاده عبدالله
مقبره ناصرالحق حسنبن علي
بقعه شمس آل رسول
پل دوازده چشمه
قلعه شاهاندشت (ملك بهمن)
مقبره مولانا سيد حسن ولي واقع در نياك
پارك جنگلي ميرزا كوچك خان (واقع در ۲۰ كيلومتري جاده هراز)
آبهاي معدني لاريجان، آمولو، اسك و استراباكو
جاذبههاي ورزشي
قله دماوند
قله امامزاده قاسم
كوه قرهداغ
سياه كوه
آسمان كوه لار
كوه دال كمر
ارتفاعات ييلاقات لاريجان
رود هراز
جاذبههاي علمي تحقيقي
كارگاههاي پرورش ماهي سردابي لاريجان
طرح آبريز هراز
موسسه تحقيقات برنج كشور
مركز پرورش نهال زيتون
مركز پرورش گياهان دارويي سليماني و قليزاده
دهكده قديمي با كارگاه قاليبافي بليران
باغ كيوي و گلخانه ايزدي
پرورش ماهي و منابع طبيعي چلاو
منطقه حفاظت شده چلاو
منطقه حفاظت شده سياهبيشه
جاذبههاي تفريحي
پارك جنگلي ميرزا كوچكخان جنگلي
پارك جنگلي امامزاده عبدالله
پارك دهكده طلايي
شكارگاههاي لاسم
شكارگاه اميري
شكارگاه لار
منطقه تيراندازي ممنوع رزن
روستاي خوشواش
روستاي سنگچال
منطقه بليران
درياچه آب اسك
جاذبههاي تاريخي
نقش برجسته شكلشاه
حمام شاهعباس آبگرم لاريجان
بقعه ميرحيدر آملي
مسجد جامع
آرامگاه ناصرالحق بقعه شمسالرسول
آثاره راهباستاني هراز
قلعه ملكبهمن شاهندشت
برج قديمي اميري
بازار قديم آمل
مسجد امام حسنعسگري
ساختمان دارايي
قلعه كهرود
قلعه فرنگيس
بافت قديم شهر شهر با خانه زيبا مانند خانه شفائي
قلعه دختر پلور كاروانسراي سنگي و كوهستاني پلور
كافر كلي (غارهاي باستاني آباسك و پلمون)
امامزاده عبدامناف
امامزداده محمد قريشي
امامزداه عباس شهنهكلا
پل ۱۲ چشمه
پل معلق
پل پلور به لار
بقعه شمس طبرسي
بقعه ميربزرگ
جاذبههاي طبيعي
قله دماوند
غار گلزرد
جنگل بليران
گرم رود
رود كمكلا
رود كرسنگ
رود پنجاب
رود لاسم
آب معدني استراباكو قلابن
آب معدني پرسم آمولو
آب گرم لاريجان
آب معدني اسك
آب آهن آب فرنگي لاريجان
آب معدني گرو كلرد
آبشار يخي
آبشار شاهاندشت
آبشار آلامل
آبشار پرو مد
آبشار شيخ عليخان
آبشار سنگ دركا
آبشار قلعهدختر
آبشار دعيز
درياچه سدلار
منطقه زيست محيطي لار
درياچه دريوك
آبشار آب مراد لاسم
دخمههاي سنگي (كافر كلي) رينه، راه باستاني تنگه بند بريده و تصوير حجاري شده ناصرالدين شاه و ياران او بر سنگ به نام شكل شاه، كاروانسراي گمبوج، مسجد جامع مسجد امام حسن عسكري، مسجد آقا عباس، بقعه متبركه سه سيد، سقانفار زرين كلا و سقانفار هندو كلا، بقعه مشهد بزرگ، امامزاده ابراهيم، امامزاده قاسم، بقعه شمس آلرسول و گنبد شمس طبرسي نيز از ديگر جاذبههاي گردشگري آمل به شمار ميروند.
جويبار را بيشتر بشناسيم
شهرستان جويبار يكي از شهرستانهاي مركزي استان مازندران است. با ۶/۲ درصد جمعيت مازندران تا چند سال گذشته از توابع شهرستان قائمشهر محسوب مي شده است. مركز اين شهرستان شهر جويبار است
مختصات جغرافيايي آن ۴۷ ۵۲ تا ۵۸ ۵۹ ۵۲ طول شرقي از نصف النهار مبدا و ۳۳ ۳۶ تا ۴۷ ۳۶ عرض شمالي است. حدود آن از شمال به درياي مازندران از جنوب به شهرستان قائمشهر از شرق به شهرستان ساري واز طرف غرب به شهرستان بابلسر ميرسد.
طبق آمار سال ۱۳۷۹ جمعيت شهرستان جويبار ۷۲۶۶۵ نفر بودهاست و ۶۸٪ جمعيت در نقاط روستايي سكونت داشتهاند
جويبار پيشتر بخشي از شهرستان قائمشهر بود و در سال ۱۳۷۶ به شهرستان تبديل شد .طبق تقسيمات كشوري سال ۱۳۷۷ داراي دو بخش گيل خواران و مركزي و ۴ دهستان حدود ۳۰۰ كيلومتر مربع وسعت بودهاست.
بخش گيلخوران
دهستان چپكرود
دهستان لاريم
شهر: كوهيخيل
بخش مركزي شهرستان جويبار
دهستان حسن رضا
دهستان سياهرود
شهر: جويبار
شهرستان رامسر در غرب استان مازندران قرار گرفته و از شمال به درياي خزر، از جنوب به رشته كوه البرز، از شرق به شهرستان تنكابن و از غرب به استان گيلان ( شهرستان رودسر) محدود بوده و داراي 2 شهر، 1 بخش، 4 دهستان و 140 آبادي داراي سكنه است.
شهرستان رامسر با مناظر زيبا و جاذبههاي منحصر به فرد طبيعي، يكي از مناطق برتر كشور در طبيعتگردي محسوب شده و سالانه پذيراي مسافران و گردشگران بسيار زيادي است. وجود كمترين فاصله بين كوه و دريا در سرتاسر كرانه درياي خزر، آبگرم هاي معدني، بوستانهاي جنگلي، آبشارها، غارها، چشمهها، فرهنگ بومي غني، صنايع دستي متنوع، صدها مركز اقامتي و پذيرايي و تفريحي به ويژه هتل زيبا و منحصر به فرد رامسر ، اين منطقه را به عنوان قطب مهم گردشگري در كشور و جهان مطرح كرده است. از جمله مناطق ديدني اين شهرستان، هتل قديم رامسر، آبهاي گرم معدني، بوستان جنگلي صفارود، دهستان جواهرده، قلعه ماردكوه، كاخ موزه (موزه تماشاگهخزر) و... ميباشد.
طول و عرض جغرافيايي
شهرستان رامسر بين 36 درجه و 32 دقيقه تا 36 درجه و 59 دقيقه عرض شمالي و 50 درجه و 20 دقيقه تا 50 درجه و 47 دقيقه طول شرقي از نصف النهار گرينويچ قرار گرفته است.
طول و عرض جغرافيايي شهرهاي حومه رامسر
شهر رامسر در 36 درجه و 52 دقيقه عرض شمالي و 50 درجه و 40 دقيقه طول شرقي ، و شهر كتالم و سادات محله در 36 درجه و 52 دقيقه عرض شمالي و 50 درجه و 44 دقيقه طول شرقي از نصف النهار گرينويچ واقع شده است.
جغرافياي انساني
شهرستان رامسر براساس برآورد سال 1384، حدود 71,070 نفر ( 5/2 درصد) از جمعيت استان با نسبت شهرنشيني 2/71 درصد و حدود 8/729 كيلومتر مربع (07/3 درصد) از مساحت استان با تراكم 97 نفر در هر كيلومتر مربع، را به خود اختصاص داده است. براساس اين برآورد، جمعيت فعال اين شهرستان 24,889 نفر، جمعيت شاغل 20,910 نفر (6,045 نفر روستايي و 14,864 نفر شهري) بوده و تركيب اشتغال به ترتيب كشاورزي، صنعت و خدمات 8/20، 25 و 54.2 درصد ميباشد. اين شهرستان داراي 48 واحد صنعتي است.
در سال تحصيلي 85-1384 تعداد كل دانش آموزان مقاطع مختلف تحصيلي شهرستان رامسر، 12,702 نفربوده است. از اين تعداد 5/37 درصد در مقطع آمادگي و ابتدايي، 7/25 درصد در مقطع راهنمايي، 7/21 درصد در مقطع متوسطه عمومي و 5/5 درصد در مقطع متوسطه در رشته هاي فني و حرفه اي و كار و دانش و 9/4 درصد در مقطع پيش دانشگاهي مشغول به تحصيل مي باشند. همچنين13/50 درصد از دانش آموزان شهرستان رامسر را دختران تشكيل مي دهند و سهم دانش آموزان مناطق روستايي نيز 7/20 درصد ميباشد. شهرستان در اين سال تعداد 2,379 دانشجوي در حال تحصيل نيز دارد.
جغرافياي بهداشتي و درماني
از لحاظ بهداشتي و درماني، اين شهرستان در سال 1384 داراي 2 بيمارستان با 152 تخت و همچنين به ترتيب داراي 8 و 3 مركز بهداشتي درماني شهري و روستايي ميباشد. نسبت برخورداري جمعيت به پزشك، به ازاي هر هزار نفر، 19/1 پزشك است.
تاسيسات زيربنايي موجود
در اين شهرستان، 5/117 كيلومتر راه وجود دارد كه 19 كيلومتر آن راه اصلي و 5/98 كيلومتر آن، راه فرعي ميباشد.
شهرستان رامسر داراي 54,216 تلفن منصوبه تا پايان سال 1384 بوده است. با توجه به 8/28 درصد جمعيت روستايي شهرستان، 4/96 درصد روستاها از برق و 8/44 درصد از آب آشاميدني سالم برخوردار ميباشند. همچنين تا پايان سال 1384 در 4 روستا طرح هادي روستايي اجرا شده است.
وضعيت كشاورزي
در اين شهرستان بيش از 12,284 هكتار زمين زيركشت محصولات كشاورزي بوده كه از اين مقدار حدود 2/14 درصد به محصولات زراعي و 8/85 درصد به محصولات باغي اختصاص دارد. محصولات عمده اين شهرستان، برنج، مركبات و چاي است. همچنين شهرستان داراي 26705 هكتار جنگل طبيعي و 4891 هكتار جنگل مصنوعي و 72000 هكتار مرتع با قابليت برداشت 12285 تن علوفه بوده است.
رامسر يكي از دو بخش تنكابن بوده و در اوايل استقرار جمهوري اسلامي به شهرستان مبدل شد.
شهرستان چالوس از شهرستانهاي استان مازندران ايران است. مركز اين شهرستان شهر چالوس است.
جمعيت اين شهرستان در سال ۱۳۸۳ خ برابر با ۱۰۸٫۸۶۱ نفر بوده و داراي دو بخش، پنج دهستان و سه شهر تابعهاست.
بخشها
بخش كلاردشت
دهستان بيرون بشم
دهستان كلاردشت
دهستان كوهستان (چالوس)
شهرها: كلاردشت و مرزنآباد
بخش مركزي شهرستان چالوس
دهستان كلارستاق شرقي
دهستان كلارستاق غربي
شهرها: چالوس
در بخش كلاردشت شهر ديگري به نام مَرزَنآباد نيز قرار دارد. اين شهرستان از شمال به درياي مازندران از مشرق به شهرستان نوشهر، از جنوب شرقي به شهرستان نور، از جنوب به استان قزوين و از غرب به شهرستان تنكابن محدود و داراي دو بخش مركزي و كلاردشت است.چالوس كه در متون تاريخي از آن به نامهاي «شالوس» و«سالوش» نيز ياد شده بخشي از سرزمين رويان و از آباديهاي معتبر طبرستان محسوب ميشد و داراي پادگان نظامي و قلعه و استحكاماتي براي دفع حمله ديلمان بود كه البته مدتي نيز تحت نفوذ ديلمان بوده و مدت زيادي (كلارستاق) بخشي از محال ثلاث تنكابن بودهاست. اكثر جنگها در اين منطقه صورت ميگرفت. مقدسي در آثار خود از قلعه سنگي و مسجد جامع چالوس ياد كردهاست. از اين آثار اكنون چيزي باقي نماندهاست. نخستين بيعتهايي كه مردم طبرستان در سال ۲۵۰ ه.ق. با سادات نمودند در همين مسجد جامع انجام شد. تاريخ اين شهر حكايت از نشيب و فرازهاي فراوان به ويژه در زمان حكومت سادات علوي در طبرستان دارد.
مراكز ديدني
تپه باستاني كلاردشت، هتل بنياد و كاخ چايخوران چالوس، سواحل چپكرود پارك جنگلي فين، تله كابين نمك آبرود
ييلاق كلاردشت
درياچه ولشت
دره رودبارك
علم كوه
كاخ اجابيت
پارك اوجابيت
آب معدني دلير
غار يخ مراد
پارك ورگاويج
پارك بنفشه
يخچال طبيعي حصار چال
كلاردشت
بخش كلاردشت داراي امامزادههاي بسياري ميباشد. از جمله: امامزاده زكرياي شكركوه كه از نوادگان امام حسين ميباشد. امامزاده سه تن (سه امام زاده) در كرديچال.امامزاده خليلي واقع در حسنكيف از نوادگان امام سجاد ميباشد.
كلاردشت داراي آب و هواي كوهستاني و ارتفاع حدودا ۱۲۰۰ متر بالاتر از سطح درياي خزر ميباشد. از ديگر گردشگاههاي كلاردشت ميتوان به اينها اشاره كرد: ارتفاعات سنگ لاش. گردنه قلعه گردن. و جنگل زيبا و رويايي تاركدره و به ارتفات ياقوب سره و ولدره.همچنين شمالي ترين و جنگلي ترين و زيباترين نقطه كلاردشت روستاي پي ام بور ميباشد.
برج لاجيم
در جنوب شرقي زيراب در شرق جاده سوادكوه به قائمشهر در منطقهاي جنگلي و در كنار روستاي لاجيم قرار دارد. اين اثر معماري ارزشمند متعلق به قرن پنجم هجري است.
اين برج كه در روستاي لاجيم منطقه سوادكوه واقع شده، سهواً به مقبره امامزاده عبدالله معروف است. ساختمان آن به شيوه مدور با گنبدي مخروطي شكل و در نهايت ظرافت و سادگي ساخته شده است. درقسمت فوقاني، دو كتيبه آجري به خط پهلوي ساساني و كوفي نصب شده كه برابر مفاد كتيبه كوفي (مورخ 413 هـ .ق) اين بنا مدفن "كيا اسماعيل ابوالفوارس شهريار بن عباس" است. بناي مزبور در فهرست آثار ملي ايران به ثبت رسيده است.
آندره گدار باستانشناس فرانسوي كه در سال 1933 ميلادي به بازديد برج لاجيم آمده مينويسد: در داخل اين حصار چند تل است كه نشان ميدهد اين قلعه در واقع شهر مستحكمي است اين محل كه در قلب جنگل انبوه و دور هنگامه شهرها واقع شده است. مسلماً قرارگاه مهم يكي از سركشان يا پناهگاه استوار يكي از پادشاهان مخلوع بوده است كه به اميد بازگشت وقت مساعد در آنجا بدور از آسيب خصم در امان ميداشته است. شخصيت مدفون در برج (كيا ابوالخوارس شهريار) از خاندان باونديان بوده كه در فاصله سقوط سلسله باونديان اول و به قدرت رسيدن مجدد خاندان آل باوند پس از اشغال ناحيه آمل به دست قابوس و شمگير به منطقه كوهستاني لاجيم پناه برده است.
پل ورسك
اين پل در زمان رضاشاه، بر روي دره ورسك منطقه سوادكوه ساخته شد و در زمان جنگ جهاني به پل پيروزي معروف شد. پل ورسك با دهانه اي به طول 66 متر و ارتفاع 110 متر يكي از بزرگترين شاهكارهاي مهندسي طول خط آهن شمال است.
قلعه كنگلو
اين قلعه به فاصله تقريبي 20 كيلومتري در جنوب شرقي دوآب (منطقه سوادكوه) درنزديكي روستاي كنگلو بر بالاي صخره اي قرار دارد كه قسمت اعظم آن با گذشت زمان وعوامل مخرب جوي از بين رفته است. نماي خارجي قلعه را يك باروي عظيم سنگي تشكيل مي دهد كه درقسمت مياني و طرفين آن، برج هاي ديده باني تشكيل شده است. فضاي داخلي اين قلعه با توجه به بقاياي آن، مدور و در دو طبقه ساخته شده بود كه قسمت عمده آن از بين رفته و در حال ويراني است.
محله قديم آلاشت
محله قديمي آلاشت، زادگاه رضاشاه سرسلسله دودمان پهلوي در 18 كيلومتري زيرآب (منطقه سوادكوه) قرار دارد. آلاشت در منطقه اي كوهستاني وجنگلي واقع شده و خانه هاي آن اغلب از خشت خام ساخته شده و بام آنها نيز با تخته پوش پوشانده شده است. كوچه هاي اين محله، باريك، سنگي و شيب تندي دارند. آلاشتي ها هر محله از دهشان را به نامي مي شناسند. زادگاه پهلوي اول در محله پهلوان خليل قرار دارد كه ساختمان آن در اصل دو اشكوبه بوده است. اشكوب فوقاني آن در اثر زلزله فرو ريخته بود كه در دوران پهلوي دوم به وسيله سازمان سابق ميراث فرهنگي به همان سبك اوليه تجديد بنا شده است. اين خانه امروزه به عنوان كتابخانه عمومي شهر آلاشت مورد استفاده مردم و جوانان قرار مي گيرد.
درياچه شورمست
تنها درياچه طبيعي شهرستان سوادكوه كه وسعت آن 15 هزار متر مربع و عمق آن 5 متر است. اين درياچه در 5/5 كيلومتري شهر پل سفيد واقع شده است. درختان كهنسال و بلند قامت توسكا در اطراف آن منظره رويايي را به وجود آورده است.
سه خط طلا
راهآهن معروف به سه خط طلا در سه كيلومتري بعد از آبادي ورسك به سمت گدوك در ارتفاعات شرق جاده خطوط راهآهن و با پلها و تونلهاي زيبا در سه خط به موازات هم مشاهده مي شود. اين خطوط براي كم كردن شيب و افزايش ضريب قدرت لوكوموتيوها به اين شكل بنا شده است.
غار اسپهبد خورشيد
اين غار در حد فاصل راهآهن پل سفيد و سرخآباد در ناحيه دوآب وجود دارد. وجه تسميه دوآب اين است كه در اين منطقه دو رودخانه سولا و عباسآباد به هم پيوند ميخورد. غار بصورت تالار ساده و تقريباً 15 متر است. جالبترين بخش غار بناهاي قسمت چپ راهرو است. كه نسبتاً سالم مانده است. و با دقت در آنها ميتوان به وضع معماري اين دژ قديمي پي برد. در كنار دهانه راهرو پلكاني است كه پس از خاكبرداري آن به يكي از شاهكارهاي ساختماني غار بر مي خوريم.
اين راهرو به عرض 15/1 و داراي هفت پلكان به ارتفاع 17 سانتيمتر است و پله ششم پاگرد است و از آنجا به گردش به چپ داخل بناهاي فوقاني مي شدند.