شهرستان گِرمي يا مُغان يكي از شهرستانهاي استان اردبيل در ايران است.اين شهرستان در شمال غربي كشور و شمال استان اردبيل بين 38درجه و50 دقيقه تا 39درجه و10دقيقه عرض شمالي از خط استوا و47درجه و25دقيقه تا 48درجه و12دقيقه طول شرقي از نصف النهار گرينويچ واقع شدهاست. مساحت شهرستان گرمي 2/1725كيلومتر مربع ميباشد كه معادل 33 درصد مساحت كل مغان و 6/9درصد مساحت استان اردبيل ميباشد
شهر گرمي مركز شهرستان گرمي است. اين شهرستان قبلا مركز شهرستان مغان بود كه شامل شهرستانهاي كنوني گرمي، پارس آباد و بيله سوار ميباشد.شهرستان گرمي از شمال با شهرستانهاي بيله سوار و پارس آباد , از غرب به شهرستان اهر (آذربايجان شرقي) از جنوب به شهرستان مشگين شهر و از شرق به جمهوري آذربايجان (بخشهاي جليلآباد و يارديملي) همسايهاست.
جغرافيا و طبيعت
شهرستان گرمي از جنوب به دامنه كوههاي صلوات , از شمال به كوههاي خروسلو از غرب به رود دره رود و از شرق به بالهارود محدود ميشود.
پست ترين نقطه شهرستان در شمالغرب شهرستان و در روستاي خان محمدلو واقع است كه حدود ۲۴۰ متر از سطح دريا ارتفاع دارد و مرتفع ترين نقطه شهرستان كوههاي صلوات در جنوب است كه به حداكثر ۲۵۰۰ متر ارتفاع دارد. رودهاي مهم شهرستان عبارتند از: بالهارود , دره رود, سامبول چايي , زنگير چايي, گرمي چايي, داش ديبي. بارش سالانه در شهرستان از شرق به غرب و از جنوب به شمال كاهش مييابد به طوري كه بارش در منطقه داش ديبي (منتهي اليه شرق شهرستان) به ۵۰۰ ميليمتر در سال و در منطقه خان محمدلو (منتهي اليه شمالغربي شهرستان) به كمتر از۲۵۰ ميليمتر ميرسد. بطور كلي ميزان بارش در شهرستان از متوسط بارش كشور بيشتر است و موجب شده تا تا كشاورزان آن به محصول خوبي از غلات وحبوبات خصوصا گندم، جو، نخود و عدس دست يابند.
جمعيت اين شهرستان در سال ۱۳۸۵ به حدود ۱۲۸ هزار نفر رسيد.مردم اين شهرستان مسلمان و ۹۹٪ شيعه مي باشند و به زبان تركي آذربايجاني سخن ميگويند
جاذبههاي گردشگري
شهرستان گرمي آب وهوايي مطبوع و خنك در تابستان و زمستانهايي نه چندان سرد دارد. وجود كوههاي سر سبز، چشمه ساران متعدد، درياجه سد گيلارلو، منطقه جنگلي اني و آليله، نوار مرزي آذربايجان، رودخانههاي دره رود، بالهارود، جيين چايي، روستاهاي تنگ، قوزلو، داش ديبي، بيك باغي، افجه، مولان، قيز قالاسي ، آوسوران (av,soran)(مكاتبات دولتي افسوران)، سالالا ( سلاله) و ساير روستاهاي منطقه قره آغاج از جاذبههاي ديدني آن ميباشد.
تاريخ
قدمت تاريخي اين شهرستان چند هزار سال هم تخمين زده ميشود. آثار و اشياء تاريخي ارزشمند مربوط به دورهٔ ايران باستان كه از منطقهٔ گرمي كشف شده در موزهٔ كاشان نگهداري ميشود. تپه باستاني (آغامعلي تپه سي)سند معتبري از پيشينه تاريخي اين شهربوده كه در ۹ كيلومتري شهر و در نزديكي روستاي (شوكورلو) واقع است. همچنين اولين پارچه بافته شده در ايران در روستاي سالالا (در مكاتبات دولتي سلاله) از توابع شهرستان گرمي كشف شده كه هم اكنون در موزه ملي ايران نگهداري ميشود.