اين مسجد بنايي است بسيار قديمي و درنهايت شكوه و جلال كه علاوه بر روحانيت معنوي داراي ظاهري دلچسب و فرح انگيز است.امروز با گذشت 1100سال همچنان اين بنا بلندترين عمارت قاين مي باشد.
درمورد بناي اوليه آن اختلاف نظر وجود دارد .استقرار يكي از پايه هاي مسجد بر روي آتشكده ساسانيان گوياي تاريخ كهن آن است.اغلب مورخان وجهانگردان در بيان و معرفي شهر قاين به مسجدجامع صراحتا اشاراتي داشته اند.صوره الارض ابن حوقل (331ه ق)مي نوسيد:
قاين وسعت آن چند سرخس است و بناهاي آن از گل وداراي قهندژ(كهندژ)است كه خندقي درپيرامون دارد و مسجد جامع و دارالاماره در قهندژاست.
قاين شهري بزرگ و حصين است گرد شهر خندقي دارد و مسجد آدينه به شهر اندر است و آنجا كه مقصوره است تاقي عظيم و بزرگ چنانكه در خراسان از آن بزرگتر نديديم و آن تاق نه در خور مسجداست و عمارت همه شهر به گنبد است .