شهرستان سرايان در شمال غربي استان خراسان جنوبي واقع است. شهرستان سرايان از غرب به شهرستان فردوس، از شمال به بخش كاخك شهرستان گناباد، از شرق به بخش سده شهرستان قائنات، از جنوب و جنوب شرق به بخش خوسف شهرستان بيرجند و از جنوب غربي به بخش ديهوك شهرستان طبس محدود مي‌شود.

اين شهرستان تا ارديبهشت ۱۳۸۳، جزء بخش‌هاي سه‌گانه شهرستان فردوس بود كه در اين سال به صورت شهرستان مستقل درآمد و به استان خراسان جنوبي ملحق شد.

شهر سرايان، مركز شهرستان سرايان، در ۵۸ درجه و ۳۱ دقيقه طول شرقي و ۳۳ درجه و۵۱ دقيقه عرض شمالي، در ۱۶۰ كيلومتري مركز استان (شهر بيرجند) و در دشتي هموار در حاشيه كوير و در دامنه جنوب غربي رشته كوه زابري معروف به شتران قرار دارد.

جمعيت
جمعيت شهرستان سرايان طبق سرشماري سال ۱۳۸۵، برابر با ۳۴،۶۳۶ نفر مي‌باشد

تقسيمات كشوري
بخش مركزي با جمعيت ۲۳،۳۰۲ نفر
دهستان آيسك
دهستان مصعبي
شهرها: سرايان و آيسك

بخش سه‌قلعه با جمعيت ۱۱،۳۳۴ نفر
دهستان دوكوهه
دهستان سه‌قلعه
شهرها: سه‌قلعه

آب و هوا
آب و هواي اين شهرستان نسبتاً معتدل و داراي زمستان‌هاي سرد وتابستان‌هاي خشك مي‌باشد.

جاذبه‌هاي گردشگري
از اماكن زيارتي آن مي‌توان مرقد امام زاده سلطان كريمشاه واقع در روستاي كريمو و امامزاده سلطان مصيب واقع در دهستان مصعبي و امام زاده سلطان ابوالقاسم واقع در روستاي قاسم آباد را نام برد.

از ديگر مكان هاي ديدني شهرستان سرايان مي‌توان به غار بزرگ و زيباي بتون اشاره كرد كه ناشناخته مانده است. غار بتون در12 كيلومتري شمال شهر سرايان واقع شده است.

صنعت و كشاورزي
اين شهرستان در بخش هاي صنعت و كشاورزي داراي امكانات زير مي‌باشد:

۱۲۰ واحد مكانيزه دامي
كارخانه خوراك دام
كارخانه پنبه پاكني
كارخانه روغن كشي
كارخانه توليد قارچ صدفي
كارخانه شن شوئي و موزائيك سازي
كارخانه توليد كيك وكلوچه