نيك شهر را بيشتر بشناسيم
شهرستان نيك شهر يكي از شهرستانهاي استان سيستان و بلوچستان ايران است. مركز اين شهرستان، شهر نيكشهر است. جمعيت اين شهرستان بر طبق سرشماري سال ۱۳۸۵، برابر با ۱۸۸٫۷۱۳ نفر بوده است .
بيشتر جمعيت اين شهرستان از مهاجرين هستند كه از لحاظ معيشتي دچار فقر شديد ميباشند.
تقسيمات كشوري
شهرها: نيكشهر، بنت، قصرقند، فنوج و اسپكه.
بخش مركزي شهرستان نيكشهر
دهستان چاهان
دهستان مخت
دهستان كشيك
دهستان هيچان
شهر: نيكشهر
بخش بنت
دهستان بنت
دهستان توتان و مهمدان
دهستان دستگرد
شهر: بنت
بخش فنوج
دهستان فنوج
دهستان گتيج
دهستان مسكوتان
شهر: فنوج
بخش قصرقند
دهستان ساربوك
دهستان هلونچگان
شهرها: قصرقند
بخش لاشار
دهستان چانف
دهستان لاشار جنوبي
دهستان لاشار شمالي
شهر: اسپكه
آثار تاريخي
شهرستان نيكشهر بناهاي تاريخي فراواني دارد كه نشانگر وجود تمدنهاي پراكنده از هزارههاي قبل از ميلاد تا عصر حاضر در اين منطقه است. برخي آثار برجسته شناسايي شده شهرستان عبارتاند از:
1.قلعههاي تاريخي از جمله قلعه قصرقند، نيك شهر، بنت، فنوج، اسپكه، هيت و چانف.
2.ده محوطه و تپه پيش از تاريخ
3.پنج درخت كهنسال
4.سنگ نگارههاي شمال قصرقند
5.مسجد عبدالقادر در مجاور قلعه نيك شهر
مكان جغرافيايي
شهرستان نيكشهر درقسمت جنوب شرقي ايران با وسعت ۲۳۹۳۰ كيلومتر مربع وجمعيت ۱۲۸۹۰۱ نفر (براساس سرشماري سال ۷۵) در جنوب شهرستان ايرانشهر، شمال چابهار غرب شهرستان سرباز بين ۲۶ درجه و۱۲ دقيقه عرض شمالي و۶۰ درجه و۱۲ دقيقه طول شرقي گرينويچ واقع شده است۰ شهرستان نيكشهر از نظر وسعت سومين شهرستان استان بعد از ايرانشهر و زاهدان بوده وشامل سه شهر نيكشهر، قصر قند و فنوج، ۱۶دهستان و ۸۱۶ پارچه آبادي است ۰ آب وهواي شهرستان گرمسيري بوده، و در اين نوع آب وهوا بيشترين نوع محصولات كشاورزي قابل كشت وبرداشت بوده، طوريكه نام هندوستان كوچك براين منطقه نهاده اند۰
شهرستان نيكشهر به تفكيك بخشهاي تابعه آن
۱- بخش مركزي (نيكشهر): اين بخش تا زمان سلطنت رضا خان ”گه“ نام داشت بمعني گهتر وبهتروبعد از آن به نيكشهرتغيير يافت ۰ نيكشهر در ۲۶ درجه و۱۳ دقيقه ۱۲۰ شمالي ۶۰ درجه و۱۲ دقيقه طول شرقي گرينويچ درارتفاع ۴۵۰ متري از سطح دريا واقع شدهاست. اين بخش داراي ۱۰اثر تاريخي شناسايي شده ميباشد۰
۲- قصرقند: بخش قصر قند بين ۲۶ درجه و۱۳ دقيقه عرض شمالي و۶۰ درجه و۴۴ دقيقه طول شرقي گرينويچ در ارتفاع ۴۵۰ متري از سطح دريا واقع شدهاست، داراي آب وهواي گرمسيري است ۰ قصرقند قبل از اين نامهاي مختلفي داشته از جمله ميتوان ” گمج رود” و” گنداوك” رانام برد .
در مورد وجه تسميه قصرقند ميتوان گفت، قصرقند كه در گويش محلي نيز آن را كسر كنت ميگويند در واقع كسر برگرفته از واژه كستر بلوچي داراي ريشه پهلوي وفارسي ميانه به معناي كوچك وكنت نيز به معناي آبادي يا شهر است وكسر كنت به معناي آبادي كوچك ميباشد ۰ براي مثال به اسامي همچون پنج كنت يا پنج شهر يا كندي شاپور يا(معرب آن جندي شاپور) يعني شهري كه شاپور آن را ساخته يا روستايي در سراوان بنام پركنت يعني آبادي بزرگ يا پر جمعيت وغيره نام برد۰آثار شناسايي شده در اين بخش نزديك به ۱۴ اثر ميباشند۰
۳- بخش فنوج : اين بخش در قسمت شمال شرقي نيكشهر بين ۲۶ درجه و۳۴ دقيقه عرض شمالي و۵۹ درجه و ۳۸ دقيقه طول شرقي در ارتفاع ۷۳۰ متري ازسطح دريا واقع شده است۰ از نظر تاريخي منطقه فنوج بعلت دارا بودن محوطههاي دوران تاريخي وپيش از تاريخ همانند قصر قند حائز اهميت است وداراي ۸ اثر شناسايي شده است۰
۴- بخش بنت: بخش بنت كه بين ۲۶ درجه و۱۷ دقيقه عرض شمالي و۵۹ درجه و۱۳ دقيقه طول شرقي گرينويج در ارتفاع ۴۰۰ متري از سطح دريا واقع شدهاست وداراي ۶ اثر شناسايي شدهاست كه از ميان آنها ۲ اثر كلات زنگيان وتپه سهرين دوك از نظر فرهنگي وتاريخي حائز اهميت ويژهاي است۰ ۵- بخش لاشار واسپكه: اين بخش در قسمت شمالي نيكشهر ودر شمال غربي قصرقند بين ۲۶ درجه و۵۰ دقيقه عرض شمالي و۶۰ درجه و۱۰ دقيقه طول شرقي گرينويچ در ارتفاع ۸۸۰ متري از سطح دريا واقع شدهاست وداراي آب وهواي گرمسيري بوده ولي بعلت واقع شدن در ميان ارتفاعات نسبت به آب وهواي ساير بخشهاي شهرستان خنك تر ميباشد۰