سرخه از شهرهاي استان سمنان است. سرخه در ۲۰ كيلومتري غرب مركز استان (شهر سمنان) و در ۱۸۰ كيلومتري شرق تهران قرار دارد و مركز بخش سرخه يكي از بخشهاي شهرستان سمنان است. بر اساس نتايج سرشماري سال ۱۳۸۵ جمعيت شهر سرخه ۹٬۰۹۲ نفر بودهاست.(جمعيت بخش: ۱۴٬۲۴۹ نفر)
نامشناسي و تاريخچه
وجه تسميه اين شهر را وجود كوههاي سرخ در اطراف آن گفتهاند از آنجاييكه به سرخه در گويش سرخهاي «سور» گفته ميشود و سور در فارسي به معني سرخ ميباشد ميتوان گفت اين وجه تسميه درست است، اما نظرهاي ديگري هم مطرح است كه بيشتر به افسانه ميماند تا حقيقت. «ابن رُسته» از اولين جغرافي نويسان جهان اسلام، بيش از هزار و صد سال پيش، در كتاب «اعلاق النفيسه»، نام اين ديار كهن را در كنار شهر سمنان ثبت كردهاست. مسجد چهل ستون سرخه نيز يادگار آن سالهاست.
زبان
مردم سرخه به گويش سرخهاي سخن ميگويند. سرخه يكي از شهرهاي كهن منطقه قومس است. منطقهاي كه به تعبير دكتر منوچهر ستوده، جزيره لهجههاست و كانون گويشهاي اصيل ايران. گويش سرخهاي را در گروه گويشهاي حاشيه درياي خزر و زيرمجموعه گويشهاي ايراني نو غربي ميدانند. لاسجرد، افتر، بيابانك، مؤمنآباد، اسدآباد و اروانه از روستاهاي اطراف سرخه هستند كه گويشهاي متفاوت اين روستاها از نكات جالب توجهاست.
محصولات كشاورزي
از عمدهترين محصولات كشاورزي سرخه ميتوان به خربزه، انار، پنبه و گندم اشاره كرد.
صنايع سرخه
با توجه به معادن وسيع نمك و گچ در اطراف سرخه واحدهاي مختلفي در زمينه فراوري گچ و توليد نمكهاي خوراكي فعال هستند.همچنين واحد توليدي كربنات سديم در جنوب اين شهر واقع شده است كه از مواد اوليه نمك و آهك اطراف سرخه جهت توليد كربنات سديم استفاده مينمايد. صنعت پلاستيك نيز در سرخه از رونق مناسبي برخوردار است و واحدهاي كوچك زيادي اقدام به توليد قطعات پلاستيك مينمايند.
آثار تاريخي
آب انبار قديمي (موزومَبل)
مسجد چهل ستون
آسيابهاي آبي
جاذبههاي طبيعي
در اطراف اين شهر چشمههاي آب معدني متعددي وجود دارد كه تعدادي از آنها از اين قرارند:
چشمه معدني شورآب (شمال غربي سرخه)
چشمه معدني نمكدره (جنوب سرخه)
چشمه معدني تلخآب (غرب سرخه، روستاي لاسجرد)
مشاهير
آيت الله فيض سرخهاي
آيت الله ارسطو سرخهاي
دكتر حسن روحاني
عباسعلي اسلامي (شاعر)