ديباج يكي از شهرهاي شهرستان دامغان در استان سمنان است. اين شهر در ۵۵ كيلومتري شمال شهر دامغان جاي دارد.
ديباج خود شامل روستاهاي قلعه، ورزن و زردوان است. پيشتر آنرا چهارده ويا چهارده رودبار ميخواندند. هرچند هنوز اين نام بين مردم محلي رايج است اما از سال ۱۳۷۵ بصورت رسمي اين منطقه به شهر تبديل شد و اكنون داراي شهرداري است.
اين شهر همچنين مركز دهستان رودبار در بخش مركزي شهرستان دامغان نيز محسوب ميشود. آب و هواي ديباج، در زمستان سرد و در تابستان معتدل است.
نامگذاري
چهارده قبلا از چهار روستاي كوچكتر تشكيل ميشد. علاوه بر سه روستايي كه در بالا نام برده شد، روستا يا ده چهارم امين آباد نام داشت كه اكنون خراب ده ناميده ميشود و هر سال در هشتم محرم مردم به يادبود مردگان اين ده در آنجا گرد ميآيند. بنا به گفته مردم محلي اين ده در گذشته بر اثر حمله سپاهيان يا بلاياي زميني ويران شدهاست. امروزه اندكي بناي مخروبه در محل اين ده ديده ميشود.
نام جديد اين شهر از امامزادهاي به همين نام در اين مكان اقتباس شدهاست. مقبره منسوب به محمد پسر جعفر صادق امام ششم شيعيان دوازده امامي كه ملقب به امامزاده محمد ديباج است در محله قلعه در جنوب غربي شهر واقع شدهاست.
مردم و زبان
جمعيت اين شهر بر طبق سرشماري سال ۱۳۸۵، برابر با ۲٫۵۱۲ نفر بوده است
اغلب مردان براي كار به دامغان، سمنان ويا گرگان مهاجرت ميكنند.
نزديك به همه مردم اين شهر مسلمان و شيعه دوازده امامي هستند. زبانشان نزديك به مازندراني است.
محصولات كشاورزي و دامپروري
اين شهر به خاطر آب و هواي كوهستاني، مستعد پرورش محصولات باغي و دامپروري است. مانند شهميرزاد سمنان، در اينجا هم گردو از عمده ميوههاي باغي، در كنار گيلاس، انگور، آلبالو، زردآلو و سيب ميباشد. دركنار اينها، سيب زميني و گندم دو محصول عمده كشاورزي واين ناحيهاست. آب كشاورزي و آشاميدني از چشمههاي مختلف طبيعي كه در اطراف شهر هستند تهيه ميشود.
محصولات دامي
شهر ديباج داراي سه هزار هكتار مرتع و بيست هزار راس گوسفند و بز ميباشد كه در سه نوع مرتع تاليف ميكنند. 1-مراتع زمستانه در اطراف ديباج 2-مراتع ميانبد در منطقه كشت و دشت 3- مراتع ييلاقي (سربند-چهار گنبدان-سنگ بن –لار كوه وزندان و پلاش)كه حدود 30% مردم از راه پرورش گوسفندان داشتي امرار معاش ميكنند البته اين درصد در قديم 80% بوده است با توجه به خشكساليهاي اخيروفقير شدن مرتع اكثر دامداران بزرگ دامهاي خود را فروخته اند . در اواخر فروردين ماه گوسفندان از اطراف ديباج به مراتع ميا نبد رفته كه در اواسط ارديبهشت ماه به بنه (خيل ) ميروند و كار دوشيدن شروع ميشود.
ويكيپديا