شهرستان سبزوار با حدود 2000 سال قدمت تاريخي قبل از اسلام به احتمال قوي در عصر ساسانيان بنا گرديده است . ابتدا ساسان وار ناميده و بعد از اسلام به بيهق مشهور و النهايه سبزوار نام گرفته است.با توجه به اين كه خاستگاه اوليه قوم پارت شمال ايران آن زمان بوده است بعيد نمي باشد كه تا اين منطقه آمده باشند و شواهدي نيز از وجود پارتها در اين منطقه به دست آمده است . سبزوار در طول تاريخ چندين بار به خصوص در حمله مغول و تيمور ويران گرديده و در عصر حكومت صفويه رونق گرفته و حاكم نشين ولايت بيهق شد .اين ناحيه خاستگاه قيام شيعي سربداران بوده و برگه

هاي زرين تاريخ تشيع را رقم زده و به دارالمومنين مشهور گرديده است.وجود آتشكده آذر برزين مهر و آرامگاه اسطوره اي سهراب و ميدان ديو سفيد بيانگر جايگاه ويژه حوزه تمدني پيش از اسلام در اين منطقه مي باشد .زبان اكثر مردم شهرستان فارسي است و در تعدادي از بخش ها دو گويش تركي وكردي در بين مردم منطقه رايج است .مجموعه آثار تاريخي موجود در محدوده جغرافياي شهرستان 496 اثر تاريخي شناخته شده است كه اين آثار شامل تعدادي آثار و ابنيه ، تپه و محوطه باستاني و تاريخي مي باشد.از جمله بنا هاي معروف تاريخي تعداد 4 كاروانسراي تاريخي و مسجد جامع ، مسجد پامنار ، امام زاده شعيب ، پير حاجات ، مناره و امام زاده خسرو جرد مي باشد.

طولاني ترين غار خراسان

 

 

اگر مقصد سفر تابستاني امسالتان را «مشهد مقدس» تعيين كرده ايد،  پيشنهاد مي كنيم يك روز از برنامه سفر را به گشت و گذار در حوالي شهر اختصاص دهيد. اين بار مقصد جايي به جز طوس و طرقبه و شانديز است؛ يك غار زيبا و كم نظير به نام مزدوران!

غار «مزدوران» يا «مزداوند» در 95 كيلومتري مشهد قرار دارد و يكي از قديمي‌ترين غارهاي خراسان لقب گرفته كه با يك كيلومتر طول، يكي از بي نظيرترين غاري افقي ايران است. سرتاسر اين غار با ستون‌ها و تشكيلات آهكي جالبي مثل استالاگميت ها پوشيده شده و از همه مهم تر اين غار كاملا امن و بي خطر است؛ البته اگر ترس شهرنشينان از خفاش را خطر تعبير نكنيم!

اين غار در سال 1335 توسط دو غارنورد (زنده‌ياد منوچهر مهران و زنده‌ياد خورشيدي) كشف شد كه در آن زمان يكي از بزرگ‌ترين غارهاي كشف شده در ايران به شمار مي رفت. در اين غار، يك تالار بسيار بزرگ وجود دارد كه محل زندگي خفاش‌هاي نسبتا كمياب «نعل اسبي» است. اگرچه كه اين روزها به دليل برق كشي اين سالن و روشن بودن هميشگي آن خفاش‌ها مجبور به ترك سالن و پناه بردن به گوشه هاي دنج و تاريك و دور از دسترس آن شده اند.

براي تماشاي غار مزدوران بايد به 95 كيلومتري جاده مشهد – سرخس و 3 كيلومتري مزدوران سفر كنيد؛ غاري كه به دليل نزديكي به جاده، كوهنوردان، غارنوردان و حتي گردشگران ماجراجوي زيادي را به خود جذب مي كند. اين غار كه قدمت آن را تا هزاره‌ دوم پيش از ميلاد تخمين مي زنند در ارتفاعات چاهك و شورلق واقع شده و دهانه آن در ميان تخته سنگي رو به مشرق قرار دارد. عرض ورودي آن 2 متر و ارتفاع آن 5/2 متر است و شما را به تالار 100 متري آن كه 50 متر عرض و 20 متر ارتفاع دارد، دعوت مي كند.

داخل غار خشك است و براي تهيه آب بايد از چشمه بزرگي كه در نزديكي غار وجود دارد، استفاده كنيد. بد نيست بدانيد كه در نزديكي مزدوران چشمه هاي آب گرم معدني نيز وجود دارد.

در نزديكي اين غار، غار ديگري به نام بزنگان وجود دارد كه براي ديدن آن بايد به جنوب غربي روستاي بزنگان از توابع شهرستان سرخس برويد. قدمت اين غار هم به دوره پيش از ميلاد مي رسد و از لحاظ تاريخي در زمره آثار تاريخي ايران قرار دارد كه با شماره 659 به ثبت رسيده است. روستاي بزنگان در 128 كيلومتري شرق مشهد در يك منطقه دشتي قرار دارد و رشته كوه زيباي آن در بين كوهنوردان كشور شهرت زيادي دارد.

 تبيان

طولاني ترين غار خراسان

 

 

اگر مقصد سفر تابستاني امسالتان را «مشهد مقدس» تعيين كرده ايد،  پيشنهاد مي كنيم يك روز از برنامه سفر را به گشت و گذار در حوالي شهر اختصاص دهيد. اين بار مقصد جايي به جز طوس و طرقبه و شانديز است؛ يك غار زيبا و كم نظير به نام مزدوران!

غار «مزدوران» يا «مزداوند» در 95 كيلومتري مشهد قرار دارد و يكي از قديمي‌ترين غارهاي خراسان لقب گرفته كه با يك كيلومتر طول، يكي از بي نظيرترين غاري افقي ايران است. سرتاسر اين غار با ستون‌ها و تشكيلات آهكي جالبي مثل استالاگميت ها پوشيده شده و از همه مهم تر اين غار كاملا امن و بي خطر است؛ البته اگر ترس شهرنشينان از خفاش را خطر تعبير نكنيم!

اين غار در سال 1335 توسط دو غارنورد (زنده‌ياد منوچهر مهران و زنده‌ياد خورشيدي) كشف شد كه در آن زمان يكي از بزرگ‌ترين غارهاي كشف شده در ايران به شمار مي رفت. در اين غار، يك تالار بسيار بزرگ وجود دارد كه محل زندگي خفاش‌هاي نسبتا كمياب «نعل اسبي» است. اگرچه كه اين روزها به دليل برق كشي اين سالن و روشن بودن هميشگي آن خفاش‌ها مجبور به ترك سالن و پناه بردن به گوشه هاي دنج و تاريك و دور از دسترس آن شده اند.

براي تماشاي غار مزدوران بايد به 95 كيلومتري جاده مشهد – سرخس و 3 كيلومتري مزدوران سفر كنيد؛ غاري كه به دليل نزديكي به جاده، كوهنوردان، غارنوردان و حتي گردشگران ماجراجوي زيادي را به خود جذب مي كند. اين غار كه قدمت آن را تا هزاره‌ دوم پيش از ميلاد تخمين مي زنند در ارتفاعات چاهك و شورلق واقع شده و دهانه آن در ميان تخته سنگي رو به مشرق قرار دارد. عرض ورودي آن 2 متر و ارتفاع آن 5/2 متر است و شما را به تالار 100 متري آن كه 50 متر عرض و 20 متر ارتفاع دارد، دعوت مي كند.

داخل غار خشك است و براي تهيه آب بايد از چشمه بزرگي كه در نزديكي غار وجود دارد، استفاده كنيد. بد نيست بدانيد كه در نزديكي مزدوران چشمه هاي آب گرم معدني نيز وجود دارد.

در نزديكي اين غار، غار ديگري به نام بزنگان وجود دارد كه براي ديدن آن بايد به جنوب غربي روستاي بزنگان از توابع شهرستان سرخس برويد. قدمت اين غار هم به دوره پيش از ميلاد مي رسد و از لحاظ تاريخي در زمره آثار تاريخي ايران قرار دارد كه با شماره 659 به ثبت رسيده است. روستاي بزنگان در 128 كيلومتري شرق مشهد در يك منطقه دشتي قرار دارد و رشته كوه زيباي آن در بين كوهنوردان كشور شهرت زيادي دارد.

 تبيان

اين روزها مقصد نوروزي خيلي از سفرهاي داخلي استان هاي شمال غربي كشور و آذربايجان شرقي و غربي است اما شايد كمتر كسي باشد كه به قصد بازديد از جاذبه هاي تاريخي اين منطقه سفر كند. پيشنهاد ما براي سفر نوروزي شما، شهرستان ماكو و روستاهاي سرسبز و تاريخي اين شهر است كه شايد نمونه آن را در كمتر گوشه اي از كشور بتوانيد پيدا كنيد.

روستاي باغچه جوق (در زبان ارمني به معني ده) يكي از همين روستاهاي ديدني ماكو است كه در فاصله 6 كيلومتري از اين شهر و حدود 2 كيلومتري از سمت غرب جاده اصلي بازرگان قرار دارد.

اين روستا از غرب و جنوب به دامنه كوه چركين و چشمه‌اي به نام كليسه منتهي مي‌شود اما صرف نظر از تمام ديدني هاي طبيعي آن، ساختمان مجللي كه در بخش جنوب شرقي روستاي باغچه جوق قرار گرفته، شايد مهم ترين و توريستي ترين جاذبه تاريخي اين منطقه باشد كه بازديد از آن را نبايد از دست بدهيد.

قصر باغچه جوق در اواخر دوره قاجاريه و به دست تيمور تيموري معروف به اقبال السلطنه ماكوئي كه يكي از حكام مقتدر وقت و از سرداران مظفرالدين شاه بود ساخته شده است. اين قصر به علت ويژگي‌هاي ممتاز معماري و هنري در سال 1353 توسط دولت خريداري شد و بعد از انجام تعميرات ضروري و رفع خطر از آن به بازديد عموم گذاشته شد.

قصر تاريخي باغچه جوق از يك ساختمان دو طبقه تشكيل شده و در داخل محوطه باغي به مساحت 11 هكتار قراردارد. معماري كاخ تلفيقي از معماري سنتي ايراني و غربي است و به ويژه معماري روسيه اواخر سده نوزدهم در آن به چشم مي خورد.

گچبري ساختمان توسط اساتيد ايراني انجام گرفته و آئينه‌كاري آن در سطح عالي است. در بالاي عمارت دور تا دور گلدان‌ها و مجسمه‌ها وجود دارد كه اغلب جاي گل و چراغ است. پايه ستون‌ها و گلدان‌ها از سنگ خارا است و خوب حجاري شده است. اولين گرامافوني كه به ايران وارد شده در اين عمارت به چشم مي‌خورد كه طول بوق آن 60 سانتيمتر و ارتفاع پايه‌اش بيش از يك متر است.

پرده‌هاي زربفت، مبل‌هاي بي نظير، تخت‌خواب‌هاي متعدد با تشك‌هاي پر قو، كاغذ ديواري‌ها و رنگ‌آميزي سالن‌ها و نقاشي سقف اتاق‌ها، ظروف چيني اعلا و لوسترهاي كريستال، فضاي حياط با گلكاري و درختان ميوه و اشجار زينتي و حوض‌هاي وسيع بازديد كنندگان را به ياد كاخ‌هاي افسانه‌اي مي‌اندازد.

بخشي از باغ در پيرامون كاخ اصلي داراي طرحي از پيش انديشيده و تقريبا منظم و محصور است. اين محوطه توسط نرده‌هاي چدني زيبايي از ساير بخش‌هاي باغ جدا شده كه تقريبا نقشي همچون اندروني ايفا مي‌كند. در بخش‌هايي از محوطه، آثاري از كف‌سازي سنگي باقي مانده است و در سمت غربي كاخ نيز نماي اصلي ساختمان حوض بيضي شكل ديده مي‌شود.

نماي خارجي بنا با مجسمه‌هاي گچي كه سردرها و نرده‌هاي گچي لبه بام را زينت داده‌اند، ساختمان سنگي يا آشپزخانه كاخ كه با سنگ‌هاي صيقلي و تراش خورده ساخته شده است و استخر بزرگ باغ كه جوي آبي از آن به قسمت‌هاي مختلف باغ جاري است از ديگر ديدني‌هاي باغچه جوق به حساب مي‌آيد.

تبيان

ابرها مطمئن ترين علائم هواشناسي هستند. ابرها را مي توان به ده دسته كلي تقسيم كرد. ارتفاع متوسط هر دسته از سطح زمين هم مشخص شده است. در مناطق قطبي ارتفاع ابرها به طور كلي پايين تر است. هرچه ارتفاع ابرها از سطح زمين بيشتر باشد، وضعيت هوا بهتر است.

1- ابرهاي سيرو كومولوس:

 اين ابرها كه از نظر ظاهري شبيه شنهاي روان هستند، بهبود وضع هوا را نشان مي دهند. آنها معمولا پس از هواي طوفاني مشاهده شده و به دنبال آن هوا صاف مي شود. ارتفاع اين ابرها از زمين 5 الي 8 كيلومتر است.

2- ابرهاي آلتوكومولوس:

اين ابرها نشانه صاف شدن هوا هستند، نسبت به ابرهاي سيروكومولوس مساحت بيشتري از آسمان را فرا مي گيرند، فشرده تر و كمي تيره اند. معمولا پس از طوفان مشاهده شده و در ارتفاع 1.5 الي 6 كيلومتري حركت مي كنند.

3- ابرهاي كومولوس:

 اين ابرها به راحتي قابل تشخيص هستند. سفيد رنگ و پنبه اي اند. اگر فواصل بين آنها زياد باشد، نشانه هواي صاف است. ولي اگر بزرگ بوده و داراي چند زاويه هم باشند، مي توانند باعث بارندگي شديد و ناگهاني شوند. در هنگام دريانوردي، اگر آسمان صاف باشد، مشاهده اين ابرها معمولا نشانه رسيدن به خشكي است. ارتفاع از سطح زمين 2.5 كيلومتر يا كمتر است.

4- ابرهاي كومولونيمبوس:

 ابرهاي باران زاي كم ارتفاع هستند. رنگشان تيره است و هر لحظه ممكن است سبب بارندگي شوند. معمولا قسمت بالاي آنها به شكل سندان است. اين ابرها با باد شديد، تگرگ و رعد و برق همراه هستند. ارتفاع آنها 1.5 تا 10 كيلومتر است.

5- ابرهاي سيروس:

 اين ابرها در ارتفاع زياد و رگه اي شكل هستند كه از بلورهاي يخ تشكيل مي شوند و به همين دليل رنگ آنها سفيد است و در هواي صاف ديده مي شوند. ارتفاع از سطح زمين 5 الي 9 كيلومتر.

6- ابرهاي سيرو استراتوس:

 اين ابرها از ذرات يخ درست شده اند و به شكل رگه هاي سفيد هستند. اين ابرها معمولا هاله اي به دور ماه و يا خورشيد ايجاد مي كنند. اگر ابرهاي سيروس در آسمان باشند و موجب تاريكي آسمان شده و تبديل به سيرواستراتوس شوند نشانه باريدن باران يا برف است. ارتفاع 5 الي 9 كيلومتر.

7- ابرهاي استراتوكومولوس:

توده هاي كم ارتفاع و دايره شكل. در حال حركت هستند و معمولا آسمان را كاملا مي پوشانند ولي غالبا عمق آنها بقدري كم است كه نور خورشيد مي تواند از آنها عبور كند و ممكن است باعث بارندگي پراكنده شود ولي معمولا بعد از ظهر ها از بين مي روند و شب آسمان صاف مي شود. ارتفاع آن پايين تر از 2.5 كيلومتر است.

8- ابرهاي استراتوس:

اين ابرها در كمترين ارتفاع قرار دارند و لايه اي يكنواخت مانند مه بوجود مي آورند كه معروف به مه كوهستان هستند. با وجود اينكه ابر باران زا نيستند ولي مي توانند موجب نم نم باران شوند. وقتي كه در طول شب به صورت ضخيم تشكيل مي شوند و صبح هنگام آسمان را بپوشانند معمولا روز خوب و آفتابي در پي خواهند داشت. ارتفاع پايين تر از 2.5 كيلومتر.

9- ابرهاي نيمبو استراتوس:

پوششي كم ارتفاع و تيره به وجود مي آورند كه نشانه باريدن برف يا باران طي 4 الي 5 ساعت آينده است و معمولا بيش از چند ساعت تا بارندگي طول نمي كشد. ارتفاع 1.5 تا 5 كيلومتر.

10- ابرهاي آلتواستراتوس:

اين ابرها هاله اي خاكستري رنگ به دور خورشيد يا ماه درست مي كنند و اگر احتمال بارندگي باشد، ابرها ضخيم و تيره شده و روي خورشيد يا ماه را مي پوشانند تا سرانجام بارندگي آغاز شود. ارتفاع از سطح زمين 2.5 تا 6 كيلومتر.

تاريخچه ورامين
شهرستان ري محدوده اي است با مساحت 2293 كيلومتر مربع در ضلع جنوب كلان شهر تهران كه حدود اربعه آن از شمال به تهران از جنوب به استان قم از شرق به شهرستانهاي پاكدشت و ورامين از غرب به شهرستانهاي اسلامشهر ، رباط كريم و استان مركزي است .
اين شهرستان از نظر تقسيمات كشوري داراي 3 بخش « فشافويه – كهريزك – مركزي » و 6 دهستان و 130 روستاي داراي سكنه است جمعيت شهرستان بر اساس آخرين آمار بالغ بر 859684 نفر است كه 7/75% جمعيت شهري و 3/24% مابقي روستايي مي باشد ، نرخ رشد جمعيت شهرستان بين سالهاي 75 الي 81 ناشي از مهاجرت 8/7% بوده است .

تراكم نسبي جمعيت شهرستان 243 نفر در كيلومتر و بعد خانوار 17/4 نفر مي باشد ، براساس شواهد تاريخي قدمت ري هم پاي ظهور تمدن ايران باستان به 8000 سال قبل بر مي گردد و طي 3 دوره تاريخي پايتخت ايران باستان بوده است.وجود 53 اثر باستاني بيانگر ميراث با ارزش فرهنگي اين شهرستان است از جمله برج وباروي ري شهر باستاني مأمورين ، برج طغرل ، آتشكده تپه ميل ، قلعه دير و ... وجود بقاع متبركه حضرت عبدالعظيم حسني «ع» و امامزادگان مجاور و مقابر عالمان و مشاهير دين علم ادب همچون محمدبن زكرياي رازي ، شيخ صدوق ، شيخ ابوالفتح رازي ، امام خميني «ره» و ... كه نشان از جايگاه والاي تاريخي ري دارد .

اراضي شهرستان از نظر ناهمواري به دو بخش نيمه كوهستاني و دشت تقسيم مي گردد . كل اراضي قابل كشت شهرستان 000/70 هكتار مي باشد كه بدليل كمبود منابع آب كشاورزي سالانه تنها 36000 هكتار آن زير كشت انواع محصولات كشاورزي قرار مي گيرد . كل مساحت اراضي شهرستان بالغ بر229300 هكتار است كه اراضي ملي آن 000/160 هكتار ومراتع موجود از نوع فقير «درجه 2و3 » ميباشد.

بنا بر اين 5/69% اراضي شهرستان ملي و 5/30% آن نيز اراضي كشاورزي است كه از اين مقدار 15% آن به دليل كم آبي و زه گرفتگي قابل كشت نيست .

باتوجه به بافت وكيفيت خاك و وجود منابع آبي محدود ، كشاورزي شهرستان در بخشهاي مركزي و كهريزك متمركز گرديده بخش عمده اي از اراضي مستعد كشاورزي بخش فشافويه پس از احداث سد و خشك شدن رودخانه كرج از حيص انتقاع خارج گرديده است.

شهرستان ري در مسير 5 رودخانه مهم استان تهران « رودخانه هاي كرج ، كن ، شور ، جاجرود ، سرخه حصار » وتعداد زيادي از مسيلها و كانالهاي فاضلاب خروجي كلان شهر تهران واقع گرديده اسـت. كـه مهمـتريـن خروجي هاي فاضلاب تهران واقع درشهرستان عبارت از نهرفيروزآباد – سرخه حصار – باروت كوبي – بهمنيار و خروجي سوم كه جمع آوري آبهاي سطحي شهر تهران را باظرفيت كلي 24مترمكعب درثانيه كه بالغ بر750ميليون مترمكعب در سال است را در خود جاي داده است .

شهرستان ري در مبداء ورودي وخروجي 3 بزرگراه اصلي كشور شامل بزرگراه امام رضا«ع» بزرگراه قم – بزرگراه ساوه واقع گرديده و سالانه شاهد تردد 64 ميليون وپانصدهزار وسيله نقليه مي باشد ، همچنين در بخش حمل و نقل ريلي با توجه به قرار گرفتن در دروازه ورودي وخروجي خطوط آهن جنوب و شمال كشور وخط كمربندي بين آنها نقش عمده اي ايفاد مي نمايد .

تنها پالايشگاه نفت خام استان تهران كه تأمين كننده بخش عمده اي از سوخت مصرفي استان است در اين شهرستان واقع شده و اين پالايشگاه نقش تعيين كننده در صادرات نفت كشورهاي آسياي ميانه بعنوان واسطه ايفا مي نمايد .

مكان هاي ديدني

مسجد جامع ورامين
برج علاءالدوله
پارك ملي كوير
فرمانداري شهرستان ورامين
varamin.ostan-th.ir

هشتگرد واقع در 65 كيلومتري اتوبان تهران - قزوين و داراي 8 محله و جمعيت تقريبا پنجاه و هفت هزارنفر مي باشد . آب و هواي اين منطقه معتدل كوهپايه اي و داراي خاك حاصلخيز و آب كافي جهت امور كشاورزي است كه باعث تبديل اين ناحيه به يكي از شهرهاي مهم و موثر در غرب استان تهران شده است.

آمار شهر هشتگرد :
جمعيت 57000 نفر

8 محله (شهرك وحدت - شهرك توحيد - شهرك وليعصر - شهرك بعثت-شهرك شهيد زارعي - شهرك دخانيات - شهرك راه آهن - شهرك ولفجر )

روستا هاي داخل محدوده : ينگي امام - حسين آباد كوشكـذر

كل اماكن ورزشي 10

اماكن ورزشي ساخته شده توسط شهرداري 5

ايستگاه آتش نشاني 2

محدوده هاي جغرافيايي :

ازشمال به اتوبان تهران قزوين

ازجنوب به راه آهن تهران تبريز

ازشرق به رودخانه كردان

وازغرب به جاده خور و جاده بادامك قديم نظرآباد

حوزه استحفاظي 4365 هكتار

حوزه خدماتي 804 هكتار

حوزه قانوني 1499 هكتار

3درمانگاه

مساحت بيمارستان امام جعفرصادق(ع) 6800 مترمربع

متراژ زمين احداث بيمارستان 24000 مترمربع

مساحت درمانگاه الغدير 680 مترمربع

مساحت زمين واگذاري به آموزش وپرورش 16000 متر مربع

طول بلوار امام 4800 متر

طول بلوار آيت ا...خامنه اي 2325 متر

كارخانجات فعال 133 كارخانجات

غير فعال 36

مرغداري سنعتي 5

دامداري صنعتي نداريم

تعدادكارخانجات واقع در ناحيه صنعتي 123

تعدادكارخانجات خارج از ناحيه صنعتي 57

آمار پرسنل شهرداري :

كل پرسنل شهرداري 282 نفر

كارمند رسمي 2 نفر

كارمندثابت 14 نفر

كارمندقراردادي 6 نفر
كارگررسمي 106 نفر

كارگر قراردادي 154 نفر
شهرداري هشتگرد

درباره شهرستان
شهرستان اسلام شهر از شمال به تهران ، از شرق و جنوب به شهرستان ري، از غرب به رباط كريم و در شمال به شهرستان شهريار محدود مي گردد .
مساحت آن بالغ بر 208 كيلومتر مربع است و مطابق آخرين تقسيمات كشوري در سال 1376 ، از بخش تابع شهرستان ري متفك و به شهرستان مستقلي تبديل شد.

اسلامشهر يكي از فرمانداري هاي دوازده گانه استان تهران محسوب مي گردد
اين شهرستان داراي دو بخش چهار دانگه و مركزي است كه هر يك داراي دو دهستان مي باشند:
بخش چهاردانگه مرگب از دو دهستان چهاردانگه و فيروز بهرام و بخش مركزي شمال دو دهستان احمدآباد مستوفي و ده عباس است كه مجموعا داراي 47 پارچه ابادي مي باشد
اسلام شهر از سال 1352 به نام شاد شهر يكي از بخش هاي شهرستان ري بوده است كه در سال 1358 به اسلام شهر تغيير نام مي يابد


تاريخچه اسلامشهر
منطقه اسلامشهر را بايد از كهنترين سكونت كاههاي ايران زمين دانست . پژوهشهاي انجام شده در جنوب و جنوب شرقي شهرستان كواه اين ادعا ماست . در فاصله 5/1 كيلومتري باختري جاده آسفالته تهران - قم و شمال جاده خاوري - باختران ، پادكان كهريزك ( باخترقنات كهريزك ) باقيمانده تمدن كهن و ناشناخته با لايه هاي فراواني از سفالهاي سياه و قرمز شكسته هزاراه دوم پيش از ميلاد همراه با ذغال و تيغه سنگي كو نه وسنگي ديده مي شود كه از بخت بد به سبب بررسي نشدن آن بوسيله باستان شناسان سن لايه هاي اين تمدن و سبب از ميان رفتن آن براي ما روشن نيست . از سوي ديگر اشياي كشف شده توسط باستان شناسان در تپه تاريخي واوان ، حكايت از آن دارد كه اين منطقه در دوران ساسانيان مورد توجه بوده و در عصر حكمروايي آل بويه و سلجوقيان به عنوان قلعه نظامي مورد استفاده قرار مي گرفته است . بي ترديد عبور شاهراه معروف تجاري و سياحتي و كاروانرو خراسان در مجاروت و يا از ميان آن ، كه از بغداد شروع شده و با عبور از حلوان وارد ايالت جبال ميگرديد و از قرميسين (كرمانشاه ) گذشته به همدان مي رسيد و از آنجا به ساوه مي رفت . و سپس آن سمت كه به شمال معطوف گرديده به ري مي رسيد ، اهميت فراواني به آن داده و همين امر سبب گرديد تا در اين نقاط جهت حفظ حراست از كاروانها دژ نظامي ايجاد نمايند . وجود پلهاي متعدد مرمت شده بر روي رودخانه ها كرج از سويي نشان از پر آب بودن اين رودخانه دارد و از طرف ديگر نشانگر اهميت آن به عنوان يك معبر ارتباطي است به نحوي كه به محض خراب شدن آن ، پلي ديگر ساخته و يا آن را مرمت مينمودند تا عبور و مرور كاروانها مختل نگردد . در چندين منطقه تا قبل از سال 1340 به عنوان يك منطقه شهري محسوب نشده ولي در اين شكي نمي توان داشت كه اين خط همواره جزيي از مراكز قدرت سياسي همجوار چون ري و تهران بوده و به علت حاصلخيزي زمين مورد توجه بوده و تحولات آن خواه ناخواه اين منطقه را نيز تحت تاثير قرار مي داد در دوران حكومت خلفاي عباسي ايالت ري يك ياز شهرهاي آباد و با شكوه ايران بوده و هارون در آنجا اقامت گزيده و عنايت خاصي به آنجا داشته است و به اين دلايل فوق منطقه مدّ نظر بوده است . چنانكه احداث روستاي موسي آباد كه هم اكنون به عنوان يكي از محلات شهري مي باشد را به موسي الهادي برادر هارون الرشيد در سال 146 ه . ق نسبت مي دهند وجود امامزاده هاي متعدد كه قدمت برخي از آنها به عهد صفويه و قاجاريه ميرسد دليل ديگر براي اثبات منظور ما مي باشد . صاحبان قدرت در دورانهاي مختلف به ويژه عصر صفويه و قاجاريه به علل سياسي تعدادي از ايالت قبايل طاغي را كه از اطلاعات آنها سر بر مي تافتند به اين منطقه كوچانده يا رانده اند . پيدايش اسلامشهر در واقع حول و محور قلعه اي به نام قاسم آباد شاهي شروع شده و سابقه سكونت در آن به قرن دهم ه.ق مي رسد ساكنان قلعه در اطراف آن به زراعت و كشاورزي مي پرداختند و در مواقعي كه تمركز سياسي در كشور از بين مي رفت در برابر ياغيان و چپاولگران از خود دفاع مينمودند

در سال 1300 ه.ق تعداد 100 خانوار روستايي در داخل قلعه زندگي مي كردند كه به مرور زمان بر اثر ازدياد جمعيت در اطراف قلعه شروع به ساختن اماكن مسكوني نمودند . در سال 1340 با به اجرا گذاشتن ري اصلاحات ارشي سيل مهاجرت بي رويه روستائيان به نقاط شهري بويژه تهران آغاز گرديد و در پي آن اسلامشهر به واسطه مجاورت با تهران و ارزان بودن زمينهاي آن و ... مورد توجه مهاجرين قرار گرفت و به تدريج به جمعيت آن افزوده شد . مقدمات تشكيل شهر به عنوان يك نقطه ي جغرافيايي معين ، از همين زمان شكل ميگيرد و شهرك سازي ها و ساختمان سازيها در حد فاصل خط آهن تهران - قم واطراف جاده تهران- ساوه بويژه روستاي قاسم آباد شاهي شروع و جمعيت آن رشد چشمگيري پيدا نمود

در سال 1354 به علت افزايش و توسعه نقاط مسكوني با موافقت مقامات مسئول در آن شهرداري داير گرديد و از سال 1355 اماكن مسكوني و تجاري فراواني در نقاط مختلف فعلي آن ساخته شد . در سال 1365 توسعه ي شهري با ادغام روستاهاي اطراف مانند صالح آباد و واوان و غيره گسترش يافته و فضاي شهري فعلي را به خود مي گيرد. منطقه اسلامشهر تا سال 1362 يكي ازنقاط پرجمعيت استان تهران بوده ، اما در سال 1367 بر اساس مصوبات تقسيمات كشوري به بخشداري مبدل و تحت پوشش شهرستان ري در آمد و نهايتاً بنا به تصويب هيئت محترم وزيران از بخش به شهرستان اسلامشهر ارتقاء يافت . پس از پيروزي انقلاب شكوهمند اسلامي در سال 1358 ، اسامي معابر و خيابانها و شهرك هاي تازه تاسيس به نام ائمه اطهار (ع) و شخصيت هاي مذهبي ، سياسي كشور نام گذاري شده و شاد شهر به اسلامشهر تغيير نام يافت.

موقعيت جغرافيايي اسلامشهر

شهرستان اسلامشهر در نواحي مياني شمال غرب فلات مركزي و در موقعيت جغرافيايي °30 ، °22 ، °51 و °0 ، °10، °51 ، طول شرقي و در °30 ، °42 ، °34 ، °30 ، °27 ، °35 ، عرض شمالي و روبروي آبرفتهاي سيلابي و مخروط افكنه سيلابهاي جاري شده از دامنه هاي جنوبي البرز مركزي واقع شده است . اين شهرستان از شمال به قسمتهايي از شهرستان ري و تهران بزرگ از ناحيه شرق به شهرستان ري و از ناحيه جنوب به قسمتهاي از اراضي شهرستان ري و رباط كريم و از طرف غرب به شهرستان شهريار محدود مي گردد . ارتفاع آن از سطح دريا 1165 متر مي باشد و مقدار بارندگي ساليانه آن حدود 231 و متوسط درجه حرارت ساليانه آن به 1/17 درجه سانتيگراد مي رسد . اسلامشهر از لحاظ اقليمي داراي آب و هواي بياباني با دوران بارندگي نامشخص مي باشد . در فصول سرد سال متاثر از سيستمهاي سرد شمالي و شمال غربي و جنوب غربي است كه طي نفوذ به فلات ايران و تهران و بعداً شهرستان اسلامشهر را نيز تحت تاثير خود قرار مي دهد . اصولاً در زمستان در سطح شهرستان سرد و خشك است ، همچنين همجوار بودن با كوير نيز موجب مي شود تا در تابستان با دماي گرم و خشك شرقي و جنوب شرقي بر آن تاثير بگذارد . با اين حال قسمتهاي شمال و شمال غربي آن داراي بهار و تابستاني دل انگيز و سرسبز مي باشد

بر اساس آخرين بررسيهاي به عمل آمده مساحت شهرستان درحدود 245 كيلومتر مربع است و جمعيتي قريب به 500 هزار نفر در خود جاي داده است . اين شهرستان داراي دو بخش و چهار دهستان و 54 آبادي و روستا و يك نقطه شهري ميباشد . بخش مركزي آن مشتمل بر دهستانهاي ده عباس با 18 روستا و مركزيت روستاي ده عباس ، صالح آباد با سه روستا و مركزيت روستاي صالح آباد بخش چهاردانگه با نوزده روستا و مركزيت روستاي چهاردانگه ، فيروز بهرام با 11 روستا و مركزيت روستا فيروزبهرام است . اسلامشهر و بر روي يكي ازمهمترين محورهاي ارتباطي استان تهران با جنوب كشور يعني محور ارتباطي تهران - ساوه و خط راه آهن تهران - قم واقع شده و به طور كلي وجود مسيرهاي رودخانه حسين آباد سياب و كن در شمال و جنوب و شرق و كرج و شادچاي در غرب و در جنوب و قسمتي از جنوب شرقي تنها عوارض شهرستان محسوب مي شوند .

شهرقدس كه تا قبل ازتاسيس شهرداري درسال 1368تحت نام قلعه حسن خان شناخته مي شدروستاي كوچك وقلعه مانندي در حاشيه جنوب غربي تهران وهمجواري شهرداري منطقه9و18بود. جبهه آن كاووسيه وجبهه غربي آن سرخ صارقرار داشت.

درسال1368 مجموعه سه روستاي مذكور تحت پوشش خدمات شهرداري قرارگرفت وبه نام شهرقدس نام گذاري شد.ساكنان جبهه شرقي(كاووسيه) راغا لبا اقشاركارمندي ومشاغ آزاد تشكيل مي دهنددرحاليكه ساكنان قلعه حسن خان وسرخ حصار بيشترشامل كارگران مي باشد.شهرقدس درحاليكه پرجمعيت ترين شهردرشهرستان شهرياراست ولي مركزيت سياسي وخدماتي اين شهرستان را عهده دار نيست.مركزسياسي وخدماتي شهرستان شهريارشهرشهرياراست كه درفاصله 3كيلومتري شهرقدس قراردارد. به همين جهت درارتباط باعملكردهاي سياسي واجتماعي منطقه شهريار شهرقدس نقش چنداني نداردوگروههاي اجتماعي وابسته به ان شامل كاركنان ومديران ادارات وموسسات مركزي شهرستان درشهرقس سكونت ندارند.
بعدازتهران كه بالاترين سهم مهاجران شهرقدس را داراست گروههاي مهاجربيشترازمناطق ترك زبانكشور آذربايجان-اردبيل وزنجان درشهرقدس سكونت يافته اند وتعدادآنان ازبقيه استانهابه مراتب بيشتراست.زيرا شهرقدس از رشد روستاي قلعه حسن خان وادغام آن با نقاط ديگري مانندسرخ حصار كاووسيه و شهرك بهشتي بوجود آمده است.ازاينرون مي توان دودوره متمايزرا براي تحول كالبدي شهرمتصورگرديد:
الف- ايجادبناها ورشد قلعه حسن خان بصورت يك روستا
ب- رشد سريع وبدون وقفه شهر دردوسه دهه اخير
در مرحله اول قلعه حسن خان از دوقلعه اربابي تشكيل گرديده كه بنام مالك آن(حسن خان) نا ميده شده است وهردو قلعه دروازه بوده است (يكي ازدروازه هاي نزديك مسجد جامع فعلي وديگر نزديك ميدان اصلي موجود شهرقرارداشته است).مرحله دوم باتاسيس كارگاههاوكارخانجات متعدد دركنار جاده قديم وكنار راه آهن وبطوركلي شروع رشد سريع تهران درچنددهه اخير آغازگرديد.دراين مرحله با رشد سريع جمعيت منطقه تهران روستاي قلعه حسن خان نيز كه درفاصله نسبتا كمي(حدود20كيلومتر)ازتهرا ن ودرنزيكي تعدادي ازاين كارخانجات وكارگاههاي قرار گرفته است به سرعت رشد نمود. زيرامحل سكونت تعدادي ازمشاعلين اين كارخانجات وبطور كلي قشر خاصي از ساكنين كلان شهر تهران گرديد كه امكان تهيه مسكن د رشهررا نداشتند زيرا زمينهاي اطراف قلعه حسن خان عمدتا وارزان قيمت بودند.

بررسي تاريخي شهرقدس

از لحاظ تاريخي بخش قدس همان منطقه اي است كه در گذشته "قلعه حسن خان" ناميده مي شد. درباره ساخت قلعه مذكور و وجه تسميه آن گفته مي شود كه در اواخر دوران قاجار يكي از ميرشكاران كه لقب "اميرتومان" را داشت طي سفري از تهران به كرج منطقه اي مستعد و آماده براي عمران و آباداني را شناسايي كرده و آن را به تصرف خود در آورد. او با اجير كردن و كوچ مردماني از اهالي خمسه اين سرزمين را در اندك زماني به منطقه اي آباد و سرسبز تبديل مي كند و قلعه اي مستحكم نيز برپا مي دارد.

اميرتومان به دليل علاقه به فرزند ارشدش "حسن خان" قلعه مذكور را "قلعه حسن خان" مي نامد. اميرتومان صاحب چند فرزند به نام هاي: رضاخان، حسن خان، آقابزرگ خان، موتمرالدوله و سالار همايون بود كه آنان پس از مرگ پدر، قلعه حسن خان را بين خود تقسيم كردند و به هر يك از برادران نزديك يك دانگ رسيد. در آن زمان تمام اراضي اين قلعه و اطراف آن قابل كشت و زرع بود و كلاً به نواحي: چمن الماس خان، ورامينك، مياندوآب، قلعه سون، اكبر نايب، چنارسوخته و ... كه مجموعاً ده قطعه بوده تقسيم مي شد.

هر يك از نواحي داراي قلعه اي خاص بود. برسي مدارك تاريخي نشان مي دهد كه در مياندوآب عده اي از اعراب ساكن بوده و به پرورش گاوميش اشتغال داشته اند. ساكنان ورامينك دامدار بوده و قلعه سون از جمله مناطقي بوده كه اراضي آن تا "اكبر نايب" گسترش داشته و در آخرين بخش نيز ناحيه "سوخته چنار" قرار داشته كه امروز رزنان نامسده مي شود.

حسن خان فرزند ارشد اميرتومان هفت خانوار را در منطقه قلعه سكونت داد كه اسامي آنها عبارت بودند از: "عليمردان خان، مشهدي خداداد، فرج الله نايب، رضا كاشي بزرگ، رضا كاشي كوچك، غلام نايب و ذبيح الله بيك". در اين زمان دو قلعه به نام هاي قلعه بالا و قلعه پايين وجود داشت. قلعه بالا در نزديكي محل فعلي ميدان امام خميني شهرقدس و قلعه پايين در نزديكي مسجد جامع قرار داشت. هر يك از اين قلعه ها يك برج جداگانه داشت و هر برج يك دربان مستقل داشت. درباني قلعه ي بالا را شخصي به نام "حبيب" و درباني قلعه پايين را شخصي به نام "شنبه" بر عهده داشتند. در هاي قلعه شب بسته مي شد و ورود و خروج افراد بدون هماهنگي دربان ممنوع بود.

اراضي قلعه توسط سه قنات بزرگ آبياري و پرآب آبياري مي شد. يكي از آن ها قنات بزرگ نام داشت و مبدا آن تپه و رودخانه اي به نام قروق كه شاخابه اي از رود كرج بود. گويا يكي از قنات ها كه قنات بزرگ نام داشت از تپه هاي سرخه حصار سرچشمه گرفته به سوي قلعه امتداد مي يافت. آب اين قنات حتي به مناطق جنوبي تري چون ورامينك نيز مي رسيد.

علاوه بر فعاليت هاي كشاورزي و باغداري، بخش ديگري از اقتصاد اهالي قلعه حسن خان بر دامپروري استوار بوده است. به دنبال تحولات اجتماعي و سياسي دهه هاي اخير، افزايش جمعيت و رشد مهاجرت به سوي تهران، امروزه قلعه حسن خان به يكي از مناطق پر جمعيت و متراكم مسكوني حومه تهران تبديل شده است.

امامزادگان ابوالحسن و ابولحسين معروف به امامزاده حضرتين

در كنار ميدان قدس پس از طي بلوار امام زاده و جاده اي درختي به دوراهي مي رسيم كه سمت راست آن به سمت جاده ي چيتگر به سمت شهريار مي آيد و سمت چپ آن پس از گذشتن از پل و طي مسافتي حدود 150 متر به محل امامزاده مي رسيم.

اين دو امامزاده از فرزندان امام موسي كاظم (ع) هستند و بر دو تكه سنگ كه در كنار مرقد مطهر اين امامزادگان قرار دارد نوشته شده است: مرقد مطهر سلاله عصمت و طهارت امامزاده ابوعبدالله الحسين (ع) فرزند موسي درري مرقد مطهر سلاله عصمت و طهارت امامزاده ابوالحسن علي (ع) فرزند محمد درري. اين بقعه در حال ساخت و نوسازي كلي است و در تاريخ بازديد كارگران مشغول آماده سازي فونداسيون زير امامزاده و اطراف آن بودند. ضريح آهني قبلي آن كه ضريحي به ابعاد حدود يك متر در يك و نيم متر مي باشد، اكنون در نزديكي درب ورودي امامزاده قرار گرفته است و زايرين نذورات خويش را در داخل آن مي ريزند.
نويسنده هرمزي
منبع : شهرداري شهرقدس

تا پيش از كشف تمدن قيطريه و همچنين كشف آثاري در تپه‌هاي عباس‌آباد، گمان مي‌رفت پيشينه تاريخي اين شهر به همان آثار يافت شده در حوالي شهرري محدود مي‌شود، ولي اكتشافات باستان‌شناسي در تپه‌هاي عباس‌آباد، بوستان پنجم خيابان پاسداران و دروس، نشان داد تمام آبادي‌هاي ناحيه تاريخي قصران، دوره‌اي درخشان از استقرار اقوام كهن و خلاقيت‌هاي فرهنگي را پشت سر گذارده‌اند.

پس از حمله مغولان به ري و تخريب اين شهر، تهران بيش‌ از پيش رشد يافت و عده‌اي از اهالي آواره ري را نيز در خود جاي داد و مساحتش در اين دوران به ۱۰۶ هكتار رسيده بود.

نخستين بار، شاه طهماسب اول صفوي در ۹۴۴ ق. هنگام گذر از تهران باغ و بوستان فراوان اين شهر را پسنديد و دستور داد تا بارو و خندقي به دورش بكشند، اين بارو كه ۱۱۴ برج به عدد سوره‌هاي قرآن و چهار دروازه رو به چهار سوي دنياي پيرامون داشت، از شمال به ميدان توپ‌خانه و خيابان سپه، از جنوب به خيابان مولوي، از شرق به خيابان ري و از غرب به خيابان وحدت اسلامي (شاپور) محدود مي‌شد، مساحت تهران در اين دوران به ۴۴۰ هكتار رسيد.
در دوره شاه عباس اول (۱۰۳۸-۹۹۶ ق.) پل، كاخ و كاروانسراهاي زيادي بنا شد، دربخش شمالي برج و باروي شاه تهماسبي، چهارباغ و چنارستاني ساخته شد كه بعدها دورش را ديواري كشيدند و به صورت كاخ (كاخ گلستان) و مقر حكومتي درآوردند.

در دوره حكومت آقا محمدخان قاجار، تهران به پايتختي برگزيده شد، روز يكشنبه ۱۱ جمادي‌الثاني ۱۲۰۰ ق. هم‌زمان با عيد نوروز آغا محمد خان قاجار در خلوت كريم‌خاني تاج سلطنت ايران را بر سر گذارد و تهران را به عنوان پايتخت اين كشور معرفي كرد.

نام تهران

تهران در ۱۸۳۸در مورد وجه تسميه تهران اختلاف نظر زيادي وجود دارد، پاره‌اي از پژوهشگران «ران» را پسوندي به معناي دامنه گرفته‌اند و شميران و تهران را بالادست و پايين‌دست خوانده‌اند. برخي دگر تهران را تغيير شكل يافته «تهرام» به معناي منطقه گرمسير دانسته‌اند، در مقابل شميرام يا شميران كه منطقه سردسير است و همچنين عده‌اي بر اين باورند كه سراسر دشت پهناوري كه امروز تهران بزرگ خوانده مي‌شود در ميان كوه‌هاي اطراف، گود به نظر مي‌رسيد و بدين سبب «ته ران» نام گرفت.

روستايي كه پيش‌درآمد شهر تهران بوده است، پيش از اسلام نيز وجود داشته اما پس از اسلام به‌تدريج نام آن معرب گرديده و از تهران به طهران تبديل شده است اما جغرافيدانان معروف آن روزگار نيز به املاي تهران اشاره نموده‌اند. هم‌زمان با جنبش مشروطه كه تغييرات زيادي در ادبيات و نگارش زبان فارسي به وجود آمد، رفته‌رفته املاي تهران رواج يافت و پس از تاسيس فرهنگستان زبان و ادب فارسي و تاكيد آن بر املاي تهران، املاي ديگر (طهران) كاملا منسوخ شد.

جغرافيا و آب‌وهوا

نمايي بعد از بارش برف در تهراناز ديد زمين‌شناسي محدود بودن ديرباز تهران به كوه از شمال و كوير از جنوب، عامل تمام ويژگي‌هاي مهم جغرافيايي اين شهر است. ويژگي‌هاي تهران:

وجود سه ناحيه طبيعي (كوه، دامنه و دشت) و نوع خاص اختلاف ارتفاع در پستي و بلندي‌ها
زلزله‌خيزي و وجود گسل‌هاي فعال در آن.
آب‌وهواي حدوداً معتدل و مرطوب تحت تاثير كوهستان در شهر، و گرم و خشك در اطراف
تفاوت آب‌وهواي شمال و جنوب در زمستان
وارونگي هوا در زمستان
وجود رودخانه‌ها و منابع متعدّد آب
اختلاف نماي تهران در نقاط مختلف بر اساس عوامل جغرافيايي، اقتصادي، فرهنگي و تاريخي است. شهرداري، وزارت كشور و مخابرات هر كدام تقسيم‌بندي خاصي از مناطق مختلف تهران دارند.

فرهنگ

مكان‌هاي مذهبي
يكي از مراكز فرهنگي، مكان‌هاي مذهبي هستند كه در آن افراد امكان عبادت و رازونياز پيدا مي‌كنند و حضور در اين اماكن به آن‌ها كمك مي‌كند تا زندگي اجتماعي فعالي داشته باشند. مسجدها، حسينيه‌ها و امامزاده‌ها از جمله مكان‌هاي مذهبي پايتخت هستند كه در مجموع ۲۰۷۲ مركز (۱۳۸۷ خ.) را شامل مي‌شوند. تهران ۱۵۴۶ مسجد، ۴۸۷ حسينيه، و ۳۹ امامزاده دارد. مكان‌هاي مذهبي ۱۹ درصد مكان‌هاي مذهبي شهر تهران را تشكيل مي‌دهند. در واقع براي هر ۳۵۱۶ تهراني يك مركز مذهبي وجود دارد. بيشترين امامزاده‌هاي پايتخت در منطقه ۲۰ متمركز شده و بعد از آن منطقه ۱۲ و ۱ داراي بيشترين امامزاده‌ها هستند. در ۱۲ منطقه هم هيچ امامزاده‌اي وجود ندارد.

سينما و تئاتر
بيش از صد سالن سينما در شهر تهران وجود دارد كه اكثرا فيلم‌هاي توليد داخل و تعدادي نيز فيلم‌هاي خارجي را اكران مي‌كنند. بيش از چهل آمفي‌تئاتر نيز در اين شهر فعال هستند كه نمايش‌هاي گوناگوني را به روي پرده مي‌برند.

ورزش

پيست اسكي ديزينفوتبال ورزش اول شهر است و بيش‌ترين طرفداران را نيز دارد. در كنار آن كشتي نيز به‌طور سنتي بسيار مورد توجه بوده است و به عنوان ورزش ملي مورد توجه قرار گرفته است. چندين پيست اسكي بسيار زيبا و منحصربه‌فرد از جمله پيست‌هاي اسكي توچال، ديزين و شمشك در نزديكي شهر قرار دارند كه پيست اسكي ديزين جزء معدود پيست‌هاي اسكي جهان است كه در آن امكان اسكي بر روي چمن علاوه بر اسكي برروي برف مهياست. پيست اسكي توچال هم با ارتفاع ۳۷۳۰ متر از سطح درياهاي آزاد پنجمين پيست اسكي مرتفع جهان است و تا تهران تنها پانزده دقيقه فاصله دارد. كوهنوردي و تا حدي صخره‌نوردي هم از ورزش‌هاي ديگر شهر است كه مخصوصا در روزهاي تعطيل به‌طور همگاني مورد توجه قرار مي‌گيرد.

ورزشگاه آزادي تهرانفوتبال كه پر طرفدارترين ورزش شهر است، هر هفته عده زيادي را براي تماشاي ليگ برتر به ورزشگاه آزادي مي‏كشاند. دو تيم اصلي تهران استقلال و پرسپوليس هستند كه شهرآورد بين اين دو تيم هر بار تماشاگران زيادي را جذب مي‏كند. باشگاه‌هاي ديگري مانند پاس، صباباتري، پيكان و سايپا نيز كه پيشتر در اين شهر فعاليت مي‏كردند٬ كه به شهرهاي ديگر انتقال پيدا كردند.
ورزشگاهاي فوتبال زيادي در سطح شهر تهران براي برگزاري مسابقات فوتبال وجود دارد. به جز ورزشگاه يكصد هزار نفري آزادي در غرب، مي‌توان به ورزشگاه تختي در شرق، شهيد شيرودي در مركز و شهيد دستگردي در شهرك اكباتان (غرب) اشاره نمود.
برگرفته از دانشنامه ويكي پديا