اَليگودَرز نام شهري در شهرستان اليگودرز استان لرستان ايران است. ديرينگي شهر اليگودرز به بيش از ۷۰۰ سال پيش مي‌رسد. گويش مردمان اين شهر لري بختياري است.اين شهر داراي مكان‌هاي تفريحي بسياري از جمله آبشار چكان دهقادي و چشمه آسار و سراب شامكان (در منطقه شولاباد) آبشار لوچ، رود حوضيان، رودخانه ماهيچال، طبيعت اشتران‌كوه، آبشار آب سفيد، آبشار مبارك آباد، رودخانه مور زرين (در بخش زلقي)، آبشار تيندر، غار تمندر، جنگل‌هاي بلوط و گردو (فقط مال رو است) و سرچشمه دوركو، گايكان، دره دورك، دشت لاله‌هاي واژگون، دره دايي، دره حيدر است.

صنايع دستي آن شامل هنرهاي سراميكي، قاليبافي، منبت كاري، سيم بافي، معرق‌كاري، گليم بافي و جاجيم بافي مي‌شود. اين شهر داراي منابع غني معادن سنگ (مرمر كبالت منيزيم گرانيت چيني كريستال سراميك و...) است.

ريشهٔ نام
در وجه تسميه اليگودرز روايت‌هاي گوناگوني وجود دارد كه از آن جمله، روايت ساكنان بومي شهر است. بر مبناي اين روايت، واژه اليگودرز، تركيبي از واژه (آل) به معني خاندان و گودرز است. بر اين اساس مردم بومي شهر خود را به گودرز پهلوان (يكي از شخصيت‌هاي معروف شاهنامه) نسبت مي‌دهند كه با گذشت زمان، تركيب (آل گودرز) كم كم به اليگودرز تبديل شد.وجود طايفه بزرگ گودرزي در اين شهر، اين باور را تشديدكرده‌است.نشانه‌هاي تاريخي نيز نشان مي‌دهد كه در محدوده شهر اليگودرز در حدود هفده قرن پيش از ميلاد، تمدن‌هايي وجود داشته‌است. البته در تپه‌هاي شمال غربي آثاري كشف شده‌است كه به دوران پيش از اشكانيان و هخامنشيان تعلق دارد. برخي ديگر نيز وجه تسميه آن را از واژه آليورز(آل ورز)ورز= گندم سرخ دانسته‌اند. همچنين اين نام را آميزه‌اي از دو واژه اَل به معناي عقاب و گودرز دانسته‌اند.اكثر ساكنين اين شهر با مهاجرت به شهرهاي بزرگ كشور از جمله تهران، اصفهان و اراك، ترك وطن كرده و به علت مهاجر پذير بودن اين شهر، تعداد بسيار زيادي از اهالي مناطق روستايي و عشايري در اين شهر تخته قاپو شده‌اند. (تخته قاپو به معناي يكجا نشيني است).اليگودرز از لحاظ كسرت تعداد روستا بعد از مشهد(قبل از تقسيم شدن به سه استان) دومين شهرستان كشور محسوب مي‌شود. در استان لرستان بزرگ‌ترين شهرستان از لحاظ وسعت حوزه شهرستان مي‌باشد.

[ويرايش] مشاهير اليگودرز
سينا سرلك استاد آواز. مهدي غضنفري وزير بازرگاني. مهدي كروبي رئيس دو دوره مجلس شوراي اسلامي. علي محمد احمدي رئيس سابق مركز انرژيهاي نو (سازمان انرژي اتمي). ابراهيم مداحي رئيس فدراسيون شطرنج. زهرا احمدي نژاد معاون پژوهشي گروه آموزشي بيماريهاي عفوني (خردادماه ۱۳۸۱) عضو هيئت نظارت طرح نظام نوين اداره بيمارستانها در بيمارستان امام. مسئول تعميق اسلام در وزارت بهداشت, درمان و آموزش پزشكي. احمد كروبي از روحانيان سياسي.

درياچه گهر در ميان رشته كوه اشترانكوه در استان لرستان و در ارتفاع 2350 متري از سطح دريا قرار دارد. اين درياچه كه به نگين اشترانكوه معروف است يكي از زيباترين درياچه هاي طبيعي ايران به شمار مي‌رود.
اين درياچه از لحاظ زيست بوم و محيط طبيعي اهميت زيادي دارد و به علت نداشتن را ماشين رو تا حد زيادي از خرابي و آلودگي به دست انسان به دور مانده است.



دسترسي به اين درياچه از طريق شهر دورود امكان‌پذير است. از راه بريرورد در اليگودرز هم مي‌توان به اين درياچه سفر كرد. البته مسيري كه از اليگودرز به گهر مي رسد زيباتر ولي مشكل‌تر است. كوهنورداني كه به قله هاي اشترانكوه صعود مي‌كنند معمولا براي رسيدن به گهر از مسير آبادي تيان حركت مي‌كنند. براي رفتن از مسير تيان مي‌توان از راه آهن تهران – خرمشهر استفاده كرد و در ايستگاه دربند از قطار پياده شد. گهر يكي از زيباترين درياچه‌هاي ايران است كه با حدود يك و نيم كيلومتر طول و 400 تا 800 متر عرض و 4 تا 28 متر عمق در 33 كيلومتري جنوب شرقي دورود با ارتفاع 2350 متر از سطح دريا در ميان منطقه حفاظت شده اشترانكوه واقع شده است. طبيعت اين منطقه به خصوص در بهار و تابستان بسيار زيبا است. گهر به احتمال زياد در اثر وقوع يك زمين لرزه بزرگ به وجود آمده است. اين درياچه بر روي گسل اصلي امروزي زاگرس قرار دارد. بنابراين اين درياچه احتمالا در اثر جنبش گسل دورود و رويداد يك زمين لغزش – سنگ ريزش تشكيل شده استو

درياچه گهر زيستگاه مناسبي براي آبزيان و ديگر حيوانات وحشي است كه ساحل آن به جز قسمت مدخل درياچه كه ساحلي ماسه‌اي دارد و به تدريج عميق مي شود در كليه نقاط داراي ساحلي ماسه‌اي است جنگلي انبوه وجود دارد كه اين جنگل هم در معرض خطر است. از قسمت بالا، جوي آبي به درياچه مي‌ريزد كه ادامه آن به درياچه اي ديگر منتهي مي شود. با حدود 40 دقيقه پياده‌روي مي شود به اين درياچه (گهر دوم يا گهر پايين) رسيد كه يكي از زيباترين پديده‌هاي طبيعي است. عمق آن كم است و ماهيان كف درياچه را با كمي دقت مي‌شود به خوبي ديد. منطقه حفاظت شده اشترانكوه علاوه بر درياچه زيباي گهر، تونل برفي كمندان، پريزكوه، چشمه وقت ساعت و دره اسپر را نيز در بر مي گيرد. اين منطقه 98 هزار هكتار وسعت دارد و يكي از مهمترين منابع طبيعي ايران به شمار مي‌آيد.
با توجه به گستردگي منطقه و ديدني‌هاي بي شمار آن برنامه سفر بايد دست كم سه روزه باشد. يكي از دره‌هاي بسيار زيبا اطراف درياچه گهر به دره نگار معروف است كه پوشيده از شقايق‌هاي رنگي و لايه واژگون است. زيباترين دشت لاله واژگون دنيا در روستايي به نام گشان در دامنه قالي كوه اليگودرز است اين روستا در دامنه 4000 متري قالي كوه قرار دارد و يكي از زيباترين روستاهاي ايران است از جاهاي ديدني اين روستا مي‌توان به چشمه عسلي، هفت چشمه، مزارع بيد اشاره كرد. سالانه تعداد زيادي گردشگر خارجي و داخلي از اين روستا ديدن مي‌كنند.

‎چهل نابالغان يكي از كوه‌هاي عظيم زاگرس در مرز استان لرستان و استان همدان جزئ شهرستان دلفان است. چهل نابالغان از شمال به نهاوند، از جنوب به الشتر، از غرب به شهرستان دلفان و از شرق به بروجرد محدود است. بلندترين قله آن يال كبود با ارتفاع تقريبي ۳۸۵۰ متر است.

چهل نابالغان بخشي از رشته كوه بزرگ گرين است و دسترسي به آن بيشتر از دهستان فلكين دلفان به راحتي امكان پذير است. سراب گاماسياب در دامنه شمالي اين كوه قرار داردواب سراب ناشي از يخچال كوه است.

پل دختر را بيشتر بشناسيم

شهرستان پلدختر يكي از شهرستانهاي استان لرستان است كه در جنوب اين استان قرار گرفته‌است. اين شهرستان داراي آب و هواي معتدل در زمستان و گرم در تابستان است. جاده سراسري تهران به خوزستان از اين منطقه مي‌گذرد و رودخانه دائمي كشكان نيز از دره‌هاي تنگ كوههاي زاگرس منطقه عبور مي‌كند. كار مردم منطقه بيشتر كشاورزي است.

مركز اين شهرستان شهر پلدختر است. شهرستان پل دختر در حدود ۱۰۰ كيلومتري جنوب باختري شهرستان خرم آباد واقع شده و شهرستان مرزي بين استان‌هاي لرستان و ايلام است. محدوده اين شهرستان قبلا از توابع بخش ملاوي خرم آباد بود، اما در حال حاضر خود به يك شهرستان تبديل شده و مركز آن شهر پل دختر است. پل دختر حدود ۴۹ كيلومتر با شهرستان دره شهر از استان ايلام فاصله دارد.

نام اين شهر ظاهرا از نام پل بزرگ و محكمي كه از روزگار ساسانيان به جا مانده گرفته شده‌است. هم اكنون ستونهاي تخريب شده از اين پل كه بر روي رودخانه زده شده قابل رويت بوده و كنگره آن كه جاده سراسري از زير آن رد مي‌شود همچنان پا بر جاست. مركز شهرستان پل دختر از نظر جغرافيايي در ۴۷ درجه و ۴۲ دقيقه درازاي خاوري و ۳۳ درجه و ۹ دقيقه پهناي شمالي و در ارتفاع ۶۶۰ متري از سطح دريا قرار دارد.

آب و هواي آن نسبتا گرم و نيمه خشك است و بيش ترين درجه گرما ۴۵ درجه، كمترين دما ۱۵- درجه و مقدار بارش سالانه بطور متوسط ۴۵۰ ميليمتر است. شهرستان پل دختر از شمال و خاور به شهرستان خرم آباد، از شمال و شمال باختري به شهرستان كوهدشت، از جنوب به استان‌هاي خوزستان و ايلام محدود مي‌باشد. راه اصلي خرم آباد ـ انديمشك از شهرستان پل دختر مي‌گذرد. از اين شهرستان به سوي شمال تا خرم آباد حدود ۱۱۰ كيلومتر و به سوي جنوب خاوري تا انديمشك حدود ۱۰۲ كيلومتر فاصله‌است.

كشاورزي در اين منطقه رواج نسبتا خوبي دارد و آب مورد نياز براي آن از رودخانه‌ها و چاه‌ها تامين مي‌شود. محصولات كشاورزي اين منطقه عبارتند از: خيار، انجير، گندم، جو، بنشن، تره بار و برنج. اقتصاد پل دختر بر پايه كشاورزي، دام‌داري و صنايع استوار است. فرآورده‌هاي كشاورزي اين استان همراه با فراورده‌هاي دامي و لبني جزو صادرات اين شهرستان است.

صنايع كارخانه‌اي پل دختر، بيش‌تر؛صنايع‌ساختماني‌است كه مصالح‌ساختماني‌توليد شده آن نيز به ديگر شهرستان‌ها صادر مي‌شود.

تالابهاي بسيار زيباي پلدختر (۱۳ تالاب)، غار مشهور و باستاني كلماكره، پل‌كلهر يا «مملو»، گورستان چشمك و مقبره حيات‌الغيب از مهم‌ترين مكان‌هاي ديدني و تاريخي شهرستان پلدختر به شمار مي‌آيند.

بخش‌ها و دهستانها
بخش مركزي شهرستان پل‌دختر
دهستان جايدر
دهستان جلوگير
دهستان ملاوي
دهستان ميانكوه غربي
بخش معمولان
دهستان ميانكوه شرقي
دهستان افرينه
دهستان معمولان

درود را بيشتر بشناسيم

شهرستان دورود (همچنين درود) شهرستاني است در شرق استان لرستان و مركز آن شهر دورود است. مساحت شهرستان دورود ۱۳۲۶ كيلومتر مربع است كه ۷/۴٪ خاك لرستان را شامل مي‌شود. اين شهرستان از شمال به شهرستان بروجرد و شهرستان سربند، از شرق به شهرستان ازنا، از جنوب به شهرستان اليگودرز و از غرب به شهرستان خرم آباد محدود است. آب و هواي معتدل كوهستاني دارد ومتوسط بارش سالانه آن ۶۷۰ ميلي متر است. شهرستان دورود بر خلاف ديگر شهرستانهاي استان لرستان از قدمت تاريخي بسيار كمي برخوردار است . قدمت تاريخي اين شهر به حدود 130 سال مي‌رسد. بدليل موقعيت جغرافيايي شهر دورود مي‌توانيم اين شهر را جدا كننده دو تيره بختياري و لرستاني ناميد. قسمت جنوبي و جنوب شرقي رودخانه‌هاي مذكور بختياري و قسمتهاي شمالي و شمالغربي رود خانه لرستاني هستند. اين شهرستان تا سال ۱۳۶۸ بخشي از شهرستانهاي بروجرد و اليگودرز بود قسمت سيلاخور جزو بروجرد و قسمت مركزي و شرقي جزو اليگودرز . مردمانش با لهجه‌هاي مختلفي صحبت مي‌كنند كه مهم ترين آنها زبان بختياري، لري و گويش سيلاخوري يا دهاتيني است.

شهرستان دورود در دامنه رشته كوه زاگرس و در نزديكي اشترانكوه قرار گرفته است. دو سر شاخه رود دز يكي از شمال و يكي از شرق در دورود به هم مي‌پيوندند و با نام رود سزار سرچشمه اصلي رود دز مي‌شوند

بخش ها و دهستانها
شهرستان دورود شامل دو بخش مركزي و سيلاخور است و ۱۴۶ روستاي داراي سكنه دارد. جمعيت اين شهرستان در سال ۱۳۸۴ بالغ بر 150هزار نفر گزارش شده است. مركز آن شهر دورود است و چالانچولان شهر ديگر آن است.

بخش مركزي شهرستان دورود
دهستان دورود
دهستان ژان
دهستان حشمت‌آباد
بخش سيلاخور
دهستان چالانچولان
دهستان سيلاخور

جاذبه‌هاي طبيعي شهرستان دورود
دورود جاذبه‌هاي طبيعي و گردشگري فراواني از قبيل كوه، جنگل، رودخانه، درياچه، دشت، آبشار، سراب، دره و حيات وحش دست نخورده دارد. برخي از گردشگاههاي طبيعي شهرستان دورود عبارت‌اند از:

۱- درياچه گهر:درياچه گَهَر يكي از مرتفع ترين درياچه‌هاي ايران است. اين درياچه در ۳۵ كيلومتري جنوب شرقي شهر دورود(بين دورود و زز و ماهرو اليگودرز) قرار گرفته است. . گهر بزرگ با مساحت يكصد هكتار و عمق درياچه بين ۲ تا ۲۸ متر و پهناي آن بين ۴۰۰ تا ۸۰۰ متر و درازاي آن ۱۵۰۰ متر است. در ماه‌هاي سرد سال، سطح درياچه يخ مي‌زند. همه ساله گردشگرهاي زيادي را از سراسر ايران به خود جذب مي‌كند.پس از عبور از گهر بزرگ و ورود به بخش زز و ماهرو اليگودرز با كمي پياده روي به گهر كوچك مي رسيم

۲- اشترانكوه: اشترانكوه كه به آلپ ايران نيز معروف است. اين نام تنها به خاطر بلند بودن آن رويش گذاشته نشده است بلكه به دليل شيب تند كوههايش و دره‌هاي جوان و v شكل و يخچالهاي طبيعي است. ارتفاع بلندترين قله آن سن بران ۴۱۵۰ متر است. اشترانكوه از مراكز كوهنوردي حرفه‌اي در ايران است و ساليانه از سراسر كشور كوهنوردان زيادي به اين منطقه مي‌آيند.

۳- دره اسپر: منطقه زيباي دره اسپر كه آبشار زيبايي نيز در آن وجود دارد.

۴- آبشار بيشه(پوران): در جنوب شهرستان دورود در فاصله ۳۵ كيلومتري آن قرار دارد. اين آبشار يكي از بهترين جاذبه‌هاي استان لرستان است كه ساليانه افراد زيادي براي تعطيلات به ويژه از خوزستان به آنجا مي‌روند. علاوه بر آبشار مذكور، منطقه بيشه تفريحگاه‌هاي طبيعي ديگري نيز دارد.

۵- آبشار تله زنگ: اين آبشار با بلنداي ۱۰۰ متر و پهناي ۴۰ متر در بين ده آبشار عريض دنيا قرار دارد

۶- دره ني گاه: دره‌اي است در منطقه حفاظت شده اشتراكوه با طبيعتي بكر قرار دارد . مسير دستيابي به اين دره بكراز طريق مسير امامزاده پير عبدالله است كه حدود 12 ساعت پياده روي دارد.

۷- كوه پريز.

۸- كوه قارون.